Πρίν από 80 έτη, την 27ην Φεβρουαρίου 1943, εσίγησε η φωνή του μεγάλου μας εθνικού ποιητού, του Κωστή Παλαμά (γενν. Πάτραι 1859). Την 28ην Φεβρουαρίου 1943 εκτυλίχθηκε η μεγαλύτερη αντιστασιακή πράξη στην Αθήνα, κατά την εξόδιο ακολουθία και την κηδείαν του. Οι ιταλικές και γερμανικές αρχές Κατοχής δεν επίστευαν στο παλλαϊκό αυτό αντιστασιακό προσκλητήριο. Ήταν ο σκληρός χρόνος της μαρτυρικής Κατοχής το έτος 1943.

Ο Άγγελος Σικελιανός είχε συνθέσει την προηγουμένη βραδυά το εμπνευσμένο ποίημά του, το οποίο απήγγειλε μπροστά στο φέρετρο του ποιητού:

Ηχήστε, οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,

δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ώς πέρα…

Βογκήστε, τύμπανα πολέμου…Οι φοβερές

σημαίες , ξεδιπλωθήτε στον αέρα!

Σ΄αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!…

Ο τελευταίος στίχος απηχεί με τον καλύτερο τρόπο τον βαθύτατο δεσμό, την στενώτατη σχέση του Παλαμά με το ελληνικό έθνος, την ελληνική πατρίδα, την ελληνική συνείδηση.

Βαθειά εμποτισμένος ο Παλαμάς με την Μεγάλη Ιδέα, δεν εφείσθη του γεγονότος να ασκήση κριτική κατά του Κράτους και της κοινωνίας με τα “Σατιρικά Γυμνάσματα” (1907, 1909) , με τα οποία προσεπάθησε να αφυπνίση το Έθνος που είχε κλονισθή από την ήττα του πολέμου του 1897. Ο λόγος του γίνεται πύρινη ρομφαία για να κατακεραυνώση τους ανάξιους πολιτικούς και το αισχρό Κράτος

Στ’ ακάθαρτα κυλήστε μας του βούρκου

και πιό βαθιά. Πατήστε μας με κάτι

και από το πόδι πιό σκληρό του Τούρκου.

Διαβασμένοι, ντοτόροι, σπιρουνάτοι,

ρασοφόροι, δασκάλοι, ρουσφετλήδες,

οικοπεδοφαγάδες, αβοκάτοι,

κομματάρχηδες και κοτζαμπασήδες,

και της γραμματικής οι μανταρίνοι

και της πολιτικής οι φασουλήδες

[………………………………….]

Ρωμαίικο, να! Με γειά σου, με χαρά σου!

Κωστή Παλαμά, Σατιρικά Γυμνάσματα, εν Άπαντα, επιμέλεια Κ. Μπίρη, τόμ. 5ος, σελ. 251.

Μετά την εθνική καταισχύνη της Μικρασιατικής Καταστροφής, ο Παλαμάς θα βροντοφωνήση την 27ην Αυγούστου 1922

Βοσκοί, στη μάντρα της Πολιτείας οι λύκοι! Οι λύκοι!

Στα όπλα, Ακρίτες! Μακρυά και οι φαύλοι και οι περιττοί,

καλαμαράδες και δημοκόποι και μπολσεβίκοι,

για λόγους άδειους ή για του ολέθρου τα έργα βαλτοί

Κωστή Παλαμά, Οι Λύκοι, εν Άπαντα, τόμ. 7ος, σελ. 248.

Ας ενωτισθούμε κατά την Τεσσαρακοστήν με τους λόγους του Παλαμά, να στοχασθούμε πολλαπλά και να αναδείξωμε την επικαιρότητα και διαχρονικότητά των.

Καλλίκαρπον και ευλογημένην Τεσσαρακοστήν! Ο Θεός να μας ελεήση και να μας λυπηθή!