Πώς βγήκε η πολεμική κραυγή «ΑΕΡΑΑΑΑ» και γιατί μετά τις πρώτες μάχες τη φώναζαν και οι Ιταλοί. Τι σχέση έχει με την πολεμική κραυγή των αρχαίων Ελλήνων «Αλαλά»…
Στην αρχαία Ελλάδα όταν άρχιζε κάποια μάχη, οι πολεμιστές έπεφταν πάνω στον αντίπαλό τους, φωνάζοντας «άλαλά», λέξη που δεν είχε κανένα νόημα, αλλά ήταν απλώς πολεμική κραυγή. Απ’αυτό, ωστόσο, βγήκε η λέξη «αλαλάζω» και η αρχαία φράση «ηλάλαζον την νίκην», πράγμα που έκανε παλαιότερα τους γλωσσολόγους μας να πιαστούν σε ομηρικούς καβγάδες, γιατί ο καθένας από αυτούς έδινε και τη δική του ερμηνεία. Ο αλαλαγμός χρησιμοποιήθηκε και στους νεότερους πολέμους, τόσο για εμψύχωση των πολεμιστών, ιδίως στις εφόδους, όσο και σαν επωδός της νίκης, αφού αντικαταστάθηκε η λέξη «Αλαλά» με τη λέξη «Αέρα». Αλλά ποιο ήταν πάλι το γεγονός εκείνο που έκανε τη λέξη «Αέρα» να επικρατήσει ως πολεμική κραυγή;…
Η πολιορκία των Ιωαννίνων
Κατά την πολιορκία Ιωαννίνων (1912-1913), οι οβίδες του εχθρού που χτυπούσαν εναντίον των οχυρωματικών θέσεων του στρατού μας δεν έφερναν σχεδόν κανένα αποτέλεσμα, εκτός από τον δυνατό αέρα που δημιουργούσαν ολόγυρα οι εκρήξεις, δηλαδή οι οβίδες πήγαιναν στον αέρα χωρίς να βρίσκουν τον στόχο τους. Σε κάθε τέτοια, λοιπόν, αποτυχημένη βολή τα φανταράκια μας – προπαντός όμως οι θρυλικοί τσολιάδες- φώναζαν όλοι μαζί «Αέραα», θέλοντας με τον τρόπο αυτό να εκδηλώσουν τη χαρά τους για την εχθρική αποτυχία….
Σε κάθε τους επίθεση οι φαντάροι μας μαζί φώναζαν «Αέραα», δηλαδή «επάνω τους», και ριχνόταν στη μάχη. Η λέξη όμως, «Αέρα» έγινε ένα πραγματικό σύμβολο κατά τον πόλεμο του 1940. Επικράτησε μάλιστα και σ’ αυτούς ακόμη τους αντιπάλους μας. Είναι γνωστό ότι σε πολλές μάχες οι Ιταλοί έκαναν επιθέσεις φωνάζοντας και αυτοί, «Αέρα», νομίζοντας ίσως ότι η κραυγή είχε… μαγικές ιδιότητες και ότι θα τους χάριζε τη νίκη, αλλά χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια πολεμική κραυγή για να κερδηθεί μια μάχη και αυτό οι Ιταλοί δεν το είχαν…
(πηγή: site της “Μηχανής του Χρόνου”)
Ο Δημήτρης Ηλιόπουλος, απόφοιτος 1969, συμπλήρωσε ότι εκτός από το επιφώνημα “αλαλά” οι Αρχαίοι χρησιμοποιούσαν και το ελελεύ!
Δανειζόμαστε από το λεξικό Liddell-Scott:
ἐλελεῦ: ἢ διπλοῦν ἐλελεῦ ἐλελεῦ, ὡς τὸ ἀλαλά, «ἐπίφθεγμα πολεμικόν, οἱ προσιόντες γὰρ εἰς πόλεμον τὸ ἐλελεῦ ἐφώνουν μετά τινος ἐμμελοῦς κινήσεως, καθ’ ὃ καὶ Ἀχαιὸς Ἐρετριεὺς ἐν τῷ Φιλοκτήτῃ ποιεῖ τὸν Ἀγαμέμνονα παραγγέλλοντα τοῖς Ἀχαιοῖς (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Ὄρν. 364· καθόλου, πᾶσα κραυγή, πόνου, Αἰσχύλ. Πρ. 877· χαρᾶς, Πλουτ. Θησ. 22.