Ο Αντώνιος Κολιάδης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14.9.1976 και αποφοίτησε από τη Σχολή το 1994 (Απολυτήριο Λυκείου και Γερμανικό Abitur). Σπόυδασε στο Iνστιτούτο Oθωμανικών, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham (1997-98) και πήρε Πτυχίο «Magister der Philosophie» στις Βυζαντινές/Νεοελληνικές Σπουδές και στη Γενική Γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης το 2000. Το 2003 έκανε Διεθνείς Σπουδές στη Διπλωματική Ακαδημία της Μόσχας και ακολούθως στην École Nationale d´Administration στο Παρίσι αποκτώντας το ίδιο έτος Μεταπτυχιακό Τίτλο Σπουδών σε Διεθνείς Σχέσεις, Διεθνές Δίκαιο, Διεθνή Οικονομικά και Διπλωματική Ιστορία στη Διπλωματική Ακαδημία της Βιέννης. Τέλος το 2005 πήρε το Πτυχίο του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Την ίδια χρονιά εισήχθη στην Διπλωματική Ακαδημία του Υπουργείου Εξωτερικών και μετετέθη στην Πρεσβεία της Ελλάδας στο Μόσχα. Το 2006 προήχθη σε Ακόλουθο Πρεσβείας στο Διπλωματικό Γραφείο Υπουργού στο Υπουργείο Εξωτερικών και το 2008 σε Γραμματέα Πρεσβείας Γ’, ενώ την ίδια χρονιά υπηρέτησε στην Πρεσβεία της Ελλάδας στο Βερολίνο. Το 2012 προήχθη σε Γραμματέα Πρεσβείας Β’ και το 2014 σε Γραμματέα Πρεσβείας Α’. Από τον Ιούλιο 2013 έως τον Οκτώβριο 2015 υπηρέτησε στη Διεύθυνση Τουρκίας στο Τμήμα Αεροναυτικών θεμάτων. Από τον Οκτώβριο 2015 έως τον Δεκέμβριο 2019 υπηρέτησε ως Πρόξενος της Ελλάδας στην Πέρθη. Το 2017 προήχθη σε Σύμβουλο Πρεσβείας Β’. Το 2019 προήχθη σε Σύμβουλο Πρεσβείας Α’. Από τον Ιανουάριο του 2020 εως τον Αυγουστο 2023 υπηρέτησε στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών αρχικά στη Διεύθυνση Χωρών Νοτιοανατολικής Ευρώπης ως Τμηματάρχης για Βόρεια Μακεδονία, Κόσοβο και Βοσνία & Ερζεγοβίνη και στη συνέχεια στη Διεύθυνση Τουρκίας ως Τμηματάρχης του Τμήματος Εφαρμογής Διεθνών Συμβάσεων. Από τον Αύγουστο 2023 έως σήμερα υπηρετεί στη Βιέννη, στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.

Giannis Mourikis absolvierte die DSA 1967. Er studierte Jura an der Universität Zürich, politische Wissenschaften an der Universität Athen und absolvierte ein Aufbaustudium im Bereich des Internationalen Rechts an der Universität Paris II. Als Diplomat diente er in der Direktion NATO des Außenministeriums (1982-85), während er in der Zeit von 1987-91 Mitglied der Verhandlungskommission zum Status der Militärstützpunkte der USA in Griechenland war. Von 1991 bis 1993 war er Gesandter an der Botschaft in Washington und von 1993 bis 1996 in Zypern. Von 1996 bis 2000 diente er als Botschafter in Syrien während er bis 2004 Leiter der Direktion Nordamerika im Außenministerium war. Danach übernahm er für vier Jahre den Botschafterposten Griechenlands in Kanada.

Im Juni 2007 übernahm Herr Mourikis die Aufgaben des Ständigen Vertreters Griechenlands bei den Vereinten Nationen.

Ο Σύλλογος Αποφοίτων της Γερμανικής Σχολής Αθηνών ιδρύθηκε το 1964 και διοικείται από 9μελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο εκλέγεται ανά διετία. Ο Σύλλογος εδρεύει στη Γερμανική Σχολή και έχει στενή συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο της Σχολής, τους καθηγητές και τους μαθητές με βασικούς σκοπούς την τήρηση της επαφής μεταξύ των αποφοίτων αλλά και με τη Σχολή, την υποστήριξή τους είτε στις σπουδές τους, εντός και εκτός συνόρων, είτε στην αναζήτηση εργασίας σε ελληνικές και γερμανικές εταιρείες είτε στη μεταξύ τους συνεργασία.

Διοργανώνει πολλές εκδηλώσεις (πολιτιστικές, συναντήσεις αποφοίτων, ομιλίες κλπ). Μέχρι το 2011 η βασική εκδήλωση ήταν η ανά διετία διοργάνωση του «Χορού των Αποφοίτων», το 2013 διοργανώθηκε αντί του χορού ένα “Coctail Party” και έκτοτε διοργανώνεται μία ιστορική εκδήλωση στην Aula που καλύπτει μεγάλες περιόδους της σχολικής ζωής όπως: τον Πόλεμο, την Μετσόβου, την Δικτατορία κλπ. Πληροφορίες από τις εκδηλώσεις αυτές βρίσκονται στην ενότητα: Εκδηλώσεις / Aula.

Η πρώτη γιορτή της σχολικής χρονιάς είναι το Oktoberfest που συνδιοργανώνει η Γερμανική Σχολή με το Σύλλογο των Αποφοίτων στις εγκαταστάσεις της με την συμμετοχή και υποστήριξη των Συλλόγων Γονέων, Αποφοίτων και του του Διοικητικού Συμβουλίου της Σχολής, ενώ πρόσφατα καθιερώθηκε και η δημιουργία ταμείου υποτροφιών από τα έσοδα της εκδήλωσης.

Το Oktoberfest εορτάζεται παραδοσιακά κάθε χρόνο στο Μόναχο και παλαιότερα είχε διάρκεια 16 ημερών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο “πανηγύρι” του κόσμου, αφού περισσότεροι από 6 εκατομμύρια επισκέπτες φθάνουν στη Βαυαρική πρωτεύουσα για να πιούν μπύρα και να δοκιμάσουν λιχουδιές. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν στο τέλος του Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνονται την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου.

Στις 12 Οκτωβρίου 1810 ο πρίγκιπας και μετέπειτα Βασιλιάς Λουδοβίκος Ι νυμφεύθηκε την πριγκίπισσα Θηρεσία. Όλοι οι κάτοικοι του Μονάχου προσκλήθηκαν στις εκδηλώσεις στην περιοχή μπροστά στις πύλες της πόλης για να γιορτάσουν το χαρμόσυνο βασιλικό γεγονός. Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με ιππικούς αγώνες μπροστά από το βασιλικό ζεύγος και με την πάροδο των χρόνων οι αγώνες αυτοί βοήθησαν στην εδραίωση της παράδοσης αυτής και διατηρήθηκαν έως το 1960.

Το 1994 τροποποιήθηκε το πρόγραμμα με αφορμή την επανένωση των δύο Γερμανιών ενσωματώνοντας την επέτειο μέσα στο φεστιβάλ. Έτσι όταν η πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου πέφτει την 1η η τη 2α του μήνα, τότε η εκδηλώσεις επεκτείνονται μέχρι την 3η Οκτωβρίου, ημέρα της Ένωσης, οπότε, όταν η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με την 2.10, το φεστιβάλ διαρκεί 17 ημέρες, ενώ όταν η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με την 1.10, 18 ημέρες.

Κάθε χρόνο στη Σχολή διοργανώνονται εκδηλώσεις που ξεκινούν τον Σεπτέμβριο. Πολλές από αυτές είναι τακτικές και κάποιες από αυτές συνδιοργανώνονται από κοινού με τον Σύλλογο Αποφοίτων και τους Συλλόγους Γονέων όπως το Oktoberfest. Το Νοέμβριο ακολουθεί το Basar των Χριστουγέννων, και τα τελευταία χρονια (από το 2013) μία εκδήλωση στην Aula με ιστορικο περιεχόμενο που πρακτικά έχει αντικαταστήσει το μικρό πάρτυ μεταξύ των αποφοίτων (Sui Generis), ενώ με την καινούργια χρονιά κόβεται η πίτα του Συλλόγου.

Ο «Χορός των Dörpfeldianer» (παλαιότερα), το «Moneyshow», τα «Stammtische» αλλά και κάποιο πάρτυ το καλοκαίρι, που κλείνει τη χρονιά (το 2016 διοργανώθηκε στο Πάρκο Ελευθερίας το “DSA Ξαναβρισκόμαστε!), είναι εκδηλώσεις που γίνονται με ευθύνη του Συλλόγου, ενώ η Σχολή ολοκληρώνει τη σεζόν με την Γιορτή Απόφοίτησης, τη γνωστή Abifeier.

Τέλος, κατά τη διάρκεια της χρονιάς στην Aula μπορεί κανείς να παρακολουθήσει υψηλού επιπέδου θεατρικές παραστάσεις, κοντσέρτα και ομιλίες που διοργανώνονται από τη Σχολή, αλλά και στη Βιβλιοθήκη, όπου ο Σύλλογος από το 2012 οργανώνει ομιλίες γύρω από την Τέχνη, τις οποίες συντονίζει η Λίζα Γεωμπρέ (73).

Η τακτική έκδοση του Συλλόγου από το καλοκαίρι του 2015 είναι το “montags”, που αποστέλλεται ηλεκτρονικά κάθε Δευτέρα. Το “montags” ήρθε σε συνδυασμό με το site, που ενημερώνεται καθημερινά να αντικαταστήσει τις παλαιότερες εκδόσεις του ΣΑΓΣΑ, δηλαδή το «Γράμμα από το Μαρούσι», που πρωτοκυκλοφόρησε το 1998 με δύο τεύχη το χρόνο, «Der Dörpfeldianer”, που είναι ο πρόγονος του «Γράμματος» και πρωτοκυκλοφόρησε το 1991 επίσης με δύο τεύχη το χρόνο, αλλά σταμάτησε στο 13ο τεύχος το 1997, τις «Επετειακές», όπως το «Ημερολόγιο 2004» (επ’ ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων, όπου παρουσιάζονται οι Γερμανικές Σχολές σε όλες τις πόλεις που έγιναν αγώνες, και τους δύο «καταλόγους», το «Klassenbuch» (ο κατάλογος ανά έτος), ο «Επαγγελματικός Οδηγός» και ο «Κατάλογος ανά Τόπο Σπουδών».

Στην ενότητα των εκδόσεων έχουμε προσθέσει και τις εκδόσεις της Γερμανικής Σχολής, όπως για παράδειγμα τα «30 Χρόνια Θέατρο», τα «15 Χρόνια Μαζί» και τους ετήσιους οδηγούς, που είναι στα «Jahrbücher». Επίσης στην ενότητα «Εκδηλώσεις» υπάρχει η έκδοση «Ball der Dörpfeldianer», με απολογισμούς των χορών.

Οι «Ιστορίες» είναι μικρά κείμενα – μαρτυρίες, που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς σε έντυπα της Σχολής, ενώ το «Lehrerzimmer» και το «Klassenzimmer»είναι σκόρπια στιγμιότυπα από διάφορες χρονιές. Τέλος, οι «Εκδρομές» είναι φωτογραφίες και κείμενα από τις σχολικές εκδρομές στην Ελλάδα (κυρίως το Πάσχα), αλλά και το εξωτερικό (ως επί το πλείστον στη Γερμανία).

Ο Κωστής Παπαϊωάννου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Αποφοίτησε από τη Σχολή το 1979, σπούδασε στη Γερμανία και είναι επιχειρηματίας.

Είναι ιδρυτικό μέλος της Greenpeace στην Ελλάδα. Το 1999 εξελέγη μέλος του διοικητικού συμβουλίου και το 2012 πρόεδρος του ελληνικού γραφείου της Greenpeace και μέλος του συμβουλίου της διεθνούς Greenpeace. Η πρώτη του επαφή με την οργάνωση ήταν το 1985 όταν γράφτηκε υποστηρικτής στο γερμανικό γραφείο δίνοντας στη συνέχεια ένα συμβολικό ποσό για να αγοραστεί το δεύτερο πλοίο Rainbow Warrior μετά τη βύθιση του πρώτου.

Από την πρώτη στιγμή που άνοιξε το ελληνικό γραφείο στην Αθήνα, το 1991, έγινε εθελοντής και ακτιβιστής. Ταξίδεψε και συμμετείχε σε δράσεις με τα πλοία της Greenpeace που κατά καιρούς έρχονταν στη Μεσόγειο, με το Moby Dick, το M/V Greenpeace, το Sirius, το Rainbow Warrior, την Esperanza και το Arctic Sunrise. Έλαβε μέρος σε δεκάδες δυναμικές δράσεις στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ολλανδία και τη Ρουμανία.

Έχει αρθρογραφήσει επί σειρά ετών στον περιοδικό τύπο. Ζει στην Αθήνα με τη γυναίκα του, τα δύο παιδιά τους και μερικά κατοικίδια.

Η Ελίζα (Ζωή-Ελένη) Παναγιωτάτου γεννήθηκε το 1984 στην Αθήνα και αποφοίτησε από την Σχολή το 2002. Είναι κόρη δύο αποφοίτων, του Βαγγέλη Παναγιωτάτου και της Ματίνας Αργυροπούλου. Σπόυδασε Ελληνική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ (2003-07), έκανε MSc στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου (2008-09) και Master of Arts (M.A.) στοFreie Universität Berlin (2011-13).

Ζει στην Μαδαγασκάρη και διδάσκει Γερμανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Antananarivo

Έχει μεταφράσει το βιβλίο “Η Μάχη της Κρήτης” του Heinz Richter (2010-11) και έχει γράψει“Αυτά έγιναν Χτες” (2015 – Κουκούτσι), “(Δε) Μιλάς” (2016 – ΟΥΑΠΙΤΙ), Τεχνικές Κολύμβησης (2017 – Αντίποδες). Περισσότερα…

Ο Σωτήρης Μητραλέξης γεννήθηκε το 1988 στην Αθήνα κα αποφπίτησε από την Σχολή το 2006.Είναι διδάκτωρ φιλοσοφίας της Freie Universitat Berlin, διδάκτωρ θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδάκτωρ πολιτικής επιστήμης και διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, μετά από σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Freie Universitat Berlin.Κατά τα έτη της διδακτορικής του διατριβής υπήρξε υπότροφος του γερμανικού ιδρύματος ακαδημαϊκών ανταλλαγών (DAAD).Έχει διατελέσει αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Βερολίνου και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Βερολίνου.

Είναι εντεταλμένος διδάσκων φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ερευνητικός εταίρος στο Πανεπιστήμιο του Winchester. Έχει διατελέσει επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πόλεως, Κωνσταντινούπολη (Istanbul Sehir Univ.), και έχει εργαστεί ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Princeton και στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Έχει εκδώσει μεταξύ άλλων τα βιβλία «Ever-Moving Repose: A Contemporary Reading of Maximus the Confessor’s Theory of Time» (Cambridge: James Clarke & Co, 2017), «Μεθοδολογία και Θεωρία της Ιστορίας της Φιλοσοφίας» (Αθήνα: Καρδαμίτσα, 2017), «Ludwig Wittgenstein between Analytic Philosophy and Apophaticism» (επιμ., Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2015), «Slavoj Žižek and Christianity» (συνεπιμ., Νέα Υόρκη: Routledge, 2018) και «Σχέσεις Εκκλησίας-Κράτους» (Αθήνα: Αρμός 2019).

Είναι επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πόλεως, Κωνσταντινούπολη (Istanbul Sehir Univ.), ερευνητικός εταίρος στο Πανεπιστήμιο του Winchester και διδάκτωρ φιλοσοφίας της Freie Universitat Berlin (με την διατριβή “Ever-Moving Repose: The notion of time in Maximus the Confessor’s philosophy through the perspective of a relational ontology”) μετά από σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Freie Universitat Berlin.

Οι σχέσεις Πολιτείας – Εκκλησίας είναι το ψυχογράφημα της ελληνικής κοινωνίας…

Ο Σωτήρης Μητραλέξης αρθρογραφεί στο orthodoxia.info…

ΗΚλαίρη Θεοδώρου γεννήθηκε στην Ελλάδα και πέρασε τα πρώταπαιδικά της χρόνια στη Γερμανία. Αποφοίτησε από τη Σχολή το 1993 και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Γερμανική Γλώσσα και Φιλολογία στοαντίστοιχο τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών, ενώ έχειπραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική ΞένωνΓλωσσών και την Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Επίσης έχει σπουδάσειφωτογραφία κι έχει εργαστεί ως φωτογράφος και συντάκτρια σε ελληνικάπεριοδικά. Σήμερα εργάζεται σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας καιΔευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα ασχολείται με τηνκαλλιτεχνική φωτογραφία, συμμετέχοντας σε ατομικές και ομαδικέςεκθέσεις. Τα πρώτα της μιθυστορήματα με τίτλο SALVADERA καιGLOBUS κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Μπατσιούλας. Από τιςΕκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της Η ΑΠΟΙΚΙΑΤΗΣ ΛΗΘΗΣ (2016), Η ΑΓΑΠΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣΕΣ (2017) και οι ΑΛΙΚΕΣ ΣΙΩΠΕΣ (2018).

Με την ευκαιρία του εορτασμού της 100ης επετείου από την ίδρυση της Γερμανικής Σχολής με συγκίνηση επαναφέρω στη μνήμη μου τα έξι χρόνια των γυμνασιακών μου σπουδών.

Θυμάμαι με κάθε λεπτομέρεια την ατμόσφαιρα, το χώρο, τους ανθρώπους που έγιναν δάσκαλοί μου και μου έδωσαν τα κλειδιά, για να ξεκινήσω τη ζωή μου. Αισθάνομαι τις επιρροές τους, τους δρόμους που μου άνοιξαν, όχι σαν γνώσεις αλλά σαν παιδεία, σαν προετοιμασία για τη μεγάλη πορεία της ζωής.

Από την πρώτη Γυμνασίου – Quarta – ακολούθησα το γερμανικό τμήμα Β. Αν και τα γερμανικά μου δεν ήταν πολύ προχωρημένα – από μικρή μιλούσα γαλλικά – μέσα στους πρώτους μήνες εξοικειώθηκα αμέσως με τη δομή και τον πλούτο της γλώσσας και μπήκα στην avant-guarde της τάξης. Τα πρώτα δύο χρόνια Klassenlehrer ήταν η Fraeulein Gross, μια δυναμική νέα γυναίκα από την οποία κέρδισα το ρυθμό και την πρωτοβουλία. Κάθε πρωί ξεκινούσαμε με Kopfrechnen – σε αρκετά δύσκολους υπολογισμούς. Το πρωινό αυτό ξεκίνημα ρύθμιζε το μηχανισμό της υπόλοιπης ημέρας. Θυμάμαι στη συνέχεια τους Herren Lau και Rottke ως Klassenlehrer και τον τελευταίο κυρίως στη γεωγραφία, τη Fraeulein Moseke στα μαθηματικά και τη γεωμετρία, που μας αποκάλυπτε τη μαγεία τους. Από τότε διατηρώ το Πυθαγόρειο Θεώρημα στη γερμανική του απόδοση. Και ακόμα τη Fraeulein von Hauff στα γαλλικά και τον Herrn von Reuter στα λατινικά. Γνώρισα τη μεγάλη γερμανική λογοτεχνία από το Nibelungenlied στον Ηoelderlin, και στον Rilke και τους μεγάλους κλασικούς, τον Goethe και τον Schiller. Είχα τη φιλοδοξία να αποστηθίσω την Glocke – που δυστυχώς ποτέ δεν το εδήλωσα από ντροπή, επειδή κανένα άλλο παιδί δεν το είχε προσπαθήσει. Σπίτι μου είχα διαβάσει “die Leiden des jungen Werthers” με λυγμούς, χωρίς και αυτό να το ομολογήσω. Σε μια απαγγελία μιας στροφής από τη Μαργαρίτα του Faust “…bin weder Fraeulein weder schoen kann ungeleitet nach Hause gehen – από παραδρομή είπα ungekleidet …και φυσικά ντράπηκα πολύ. Τότε ντρεπόμασταν για κάτι τέτοιο.

Αλλά και η ελληνική παιδεία ήταν σε άξια χέρια. Στα πρώτα χρόνια είχα την κυρία Αναστασιάδου και τον κύριο Δημάρατο ως φιλολόγους. Και στους δύο χρωστώ ευγνωμοσύνη για τη μύησή μου στα αρχαία κείμενα, στη νεοελληνική λογοτεχνία και πάνω από όλα στη γνώση της γλώσσας.

Αυτοί διαμόρφωσαν, ο καθένας με τη δική του προσπέλαση, τον εγκέφαλό μου, ανοίγοντας ένα-ένα τα διαμερίσματα όπου θα ανεπτύσσετο η αντίληψη, η κρίση, η ευαισθησία, ο στοχασμός, η πειθαρχία, αλλά και η ελευθερία.

Τελειώνοντας το γυμνάσιο ήμουν ανοικτή σε όλους τους τομείς: με τη διανόηση στις επιστήμες και με τις ευαισθησίες στις τέχνες. Ο τελευταίος καθηγητής μου, Rottke, μου είπε φεύγοντας “Θα περιμένω να διαβάσω για σένα κάποτε στις εφημερίδες”.

Μπήκα αμέσως στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου μελέτησα τους μεγάλους Γερμανούς νομικούς, που συμπλήρωσαν τη δομή της σκέψης μου. Εν τω μεταξύ στράφηκα στη ζωγραφική και αργότερα θα ακολουθούσα τις φυσικές επιστήμες.

Η γυμνασιακή μου παιδεία με οδήγησε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Frankfurt/Μ. ‘Ακουσα μεταξύ άλλων τους διανοητές – φιλοσόφους της 10ετίας 60-70: Theodor Adorno και Max Horkheimer στη φιλοσοφία και τους Carlo Schmidt και Hermann Brill στην πολιτική σκέψη και πολιτειολογία.

Εκεί διαμόρφωσα την κριτική μου ικανότητα που με οδήγησε στην ανεξαρτησία και την ελευθερία θεώρησης του κόσμου. Είχα ήδη παντρευθεί τον άνδρα μου, ‘Αγγελο Γουλανδρή, στον οποίο οφείλω την καθοδήγηση και την τροφοδότηση – πνευματική και υλική – στη μακρά πορεία της αποστολής μας. Και οι δύο ακολουθήσαμε με διαφορετικούς δρόμους την εξέλιξη του ευρωπαϊκού πνεύματος με κοινή αφετηρία τον αρχαίο ελληνικό λόγο και μείναμε αδιάφοροι σε ιδεολογίες που θεωρούσαμε εφήμερες και παρωχημένες. Αναζητούσαμε τις αξίες εκείνες που θα επανέφεραν την ισορροπία στον άνθρωπο και στην κοινωνία του.

Με την ίδρυση το 1963 του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας ως κέντρου έρευνας και εκπαίδευσης, μπήκαμε επί κεφαλής στη μάχη για τη διάσωση και προστασία του ευαίσθητου οικοσυστήματος της χώρας μας. Και αυτό σε εποχή που η φύση δεν είχε ακόμα προσβληθεί από την αναπτυξιακή ψύχωση, τότε, όταν οι έννοιες “φυσικό περιβάλλον” και “ρύπανση” δεν είχαν ακόμα εισχωρήσει στην καθημερινή ζωή μας.

Θεωρήσαμε ότι είχαμε χρέος να αγωνισθούμε για την προστασία αυτού του χώρου, για τη διατήρηση του βιολογικού του ιστού, μέσα στον οποίο ο λαός μας απελάμβανε επί χιλιετίες την κοσμογονική λειτουργία του, εντεταγμένος σε μια οικολογική ισορροπία.

Θεωρήσαμε την Ελλάδα ως το μικρόκοσμο του πλανήτη, μέσα στον οποίο θα δοκιμάζαμε την αντίσταση στην υποβάθμιση, θα αφυπνίζαμε την περιβαλλοντική συνείδηση με γνώση και ευθύνη.

Η ανάμειξή μου στη “δημόσια ζωή” ήταν πρόσκαιρη. Ήταν μια εξαίρεση στην “ιδιωτική ζωή” που είχα επιλέξει ως ορμητήριο για ένα συνεχή αγώνα. Ως υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (1974-75) γνώρισα τις συνθήκες της ζωής των περιθωριακών πληθυσμών της κοινωνίας, που είτε γεννιούνται, είτε καταλήγουν στο περιθώριο. Ταυτόχρονα έζησα την τραγωδία που σπάρασσε την Κύπρο – τις διακόσιες χιλιάδες προσφύγων – προσφύγων στην ίδια τους τη χώρα.

Κράτησα το στίγμα αυτό ως δείγμα της απουσίας κάθε ηθικής τάξης. Μιας ηθικής τάξης που συνεχώς θα εξέλιπε από τον παγκόσμιο ορίζοντα. Τότε οδηγήθηκα στο χώρο της φυσικής νομοτέλειας και ο αγώνας μου στράφηκε στην επαναφορά του ανθρώπου σε ένα νέο κώδικα αξιών, σε μια νέα κοσμική ισορροπία. Ο αγώνας μου και τα μηνύματά του πήραν παγκόσμια έκταση και η φωνή μου εντάχθηκε στην πρωτοπορία του κόσμου για αναζήτηση ενός κώδικα αξιών, που θα εξασφαλίζουν τη λιτότητα στη ζωή, τη δικαιοσύνη μεταξύ των λαών και την αξιοπρέπεια του ατόμου σε μια κοινωνία ευθύνης και σεβασμού της φύσης.

Το Γερμανικό Σχολείο το κράτησα ως μοντέλο παιδείας, ως τη δεξαμενή αντλήσεως δομών, επιλογών, αξιών. Ξέρω ότι η σχολική παιδεία ακολούθησε από τότε άλλη κατεύθυνση. Δε νομίζω ότι πέτυχε τη διαμόρφωση του ελεύθερου και υπεύθυνου ανθρώπου. Ούτε συνέβαλε στην καλλιέργεια και στην πρωτοβουλία του. Γι’ αυτό και πάντα υποστηρίζω την επιστροφή και προσαρμογή της παιδείας σε έναν τέτοιο τύπο Γυμνασίου – Λυκείου, που σε μεγάλο βαθμό ήταν κλασικό.

Νίκη Γουλανδρή

Σίγουρα η πιο σύντομη προετοιμασία απολυτηρίου (Abitur) στην ιστορία της Γερμανικής Σχολής Αθηνών έλαβε χώρα στο σχολικό έτος 1940/41.

Τη Δευτέρα, 28 Οκτωβρίου 1940, ημέρα της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδας από την Αλβανία, στάλθηκαν όλοι οι μαθητές πάλι στο σπίτι και έμειναν εκεί για πολλούς μήνες, μια και τα σχολικά κτίρια χρησιμοποιήθηκαν για άλλους σκοπούς.

Στις αρχές Ιανουαρίου ο τότε Διευθυντής Dr. Romain, κάλεσε μερικούς μαθητές της τάξης, που στο τέλος του τρέχοντος σχολικού έτους θα έπρεπε να δώσουν εξετάσεις για το γερμανικό απολυτήριο (Abitur), και τους έκανε την εξής πρόταση: να προσπαθήσουν με ιδιαίτερα μαθήματα να καλύψουν, όσο ήταν δυνατόν, την ύλη της τελευταίας τάξης, ώστε να παρουσιαστούν μετά από περίπου δύο μήνες για τις τελικές εξετάσεις. Η αιτία: είχε πληροφορίες ότι σύντομα ο γερμανικός στρατός θα ερχόταν σε βοήθεια του ιταλικού, ο οποίος ήδη πολύ γρήγορα είχε αποκρουστεί προς την Αλβανία από τους Έλληνες.

Όποιος έζησε την εποχή εκείνη, μπορεί να κρίνει πόσο επικίνδυνο ήταν κάτι τέτοιο και ο Διευθυντής θα μπορούσε πολύ εύκολα να βρεθεί στο δικαστήριο για προδοσία στρατιωτικών μυστικών. Του αποδίδουμε ευχαριστία μετά θάνατον, διότι έτσι εκτός από εμάς τους δύο και ο Kurt Goldberg, Alekos Kyriakos, Peter Mordo, Themis Panos και Edda Saramandi, μπόρεσαν να αρχίσουν το μάθημα. Αυτό λάμβανε χώρα αφενός στην κατοικία της οικογένειας Μοrdo – δάσκαλος εδώ ήταν ο λίγο μεγαλύτερος Βύρων Θεοδωρόπουλος, τότε “υπόδειγμα μαθητού” και αργότερα Έλληνας διπλωμάτης σε υψηλή θέση – και αφετέρου στο σπίτι με τη βοηθό σπουδών Moseke και με τον κύριο Lichtenberg, έναν όχι “καθαρόαιμο” τότε καθηγητή της Γερμανικής Σχολής, τον οποίο ο Dr. Romain (και αυτό ήταν επίσης πολύ θαρραλέο) κατ· αυτό τον τρόπο βοήθησε να αποκτήσει ένα βοηθητικό εισόδημα.

Στις 12 και 13 Μαρτίου 1941 – δηλαδή λίγο πριν από τη γερμανική επίθεση της 6ης Απριλίου – έγιναν οι εξετάσεις απολυτηρίου με επιτυχία από όλους – μετά από συνολικά περίπου τρεισήμισι μηνών μάθημα!!

Dr. med. Sonja Karidis, το γένος Dengel

Καθηγητής Μιλτιάδης Καρύδης (Μαέστρος)

Η επιλογή να εγγραφώ στη Γερμανική Σχολή των Αθηνών ήταν μία απόφαση που σημάδεψε με το δικό της τρόπο την υπόλοιπη ζωή μου. Η αντίληψη της πειθαρχίας, της μεθοδικότητας και της οργάνωσης που κυριαρχούσε σ· ένα ολόκληρο τρόπο σκέψης και ζωής ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που με οδήγησαν στη Γερμανική Σχολή. Μία επιλογή που αποδείχθηκε σωτήρια λίγα χρόνια αργότερα, όταν οι ειδικές πολιτικές συνθήκες, η δικτατορία, αναγκάζουν την οικογένειά μου να ακολουθήσει το σκληρό δρόμο της εξορίας, για να συναντήσει τον πατέρα μου στο Παρίσι, ο οποίος είχε ήδη φυγαδευθεί.

Στο Παρίσι, μέσα σε μια ξένη χώρα με διαφορετική κουλτούρα, αντιλήψεις και νοοτροπίες, βρίσκομαι στην εκεί Γερμανική Σχολή. Οι άγραφοι κώδικες που συνδέουν το κοινό πνεύμα λειτουργίας, εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης είναι ο ισχυρός συνδετικός κρίκος με το παρελθόν μου, στα χρόνια της εφηβείας μου. Το πνεύμα λειτουργίας της Γερμανικής Σχολής των Αθηνών και η οικογένειά μου είναι για μένα εκείνα τα χρόνια το δικό μου καταφύγιο.

Από αυτήν την οπτική η Γερμανική Σχολή έχει μία ειδική σημασία στη ζωή μου. Στο εκπαιδευτικό σύστημα και στις βάσεις που έχω πάρει από τη Γερμανική Σχολή οφείλεται και η συνέχεια των σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου μέχρι την ημέρα που επιστρέφω στην Ελλάδα.

Ντόρα Μπακογιάννη

Βουλευτής Ευρυτανίας

τ. Υπουργός Πολιτισμού

Αν είναι έπαινος για τη Σχολή μας ή ψόγος για το Πανεπιστήμιο, το ερώτημα αυτό ας μείνει αναπάντητο. Πάντως κέρδισα τόσα πολλά από τις “γενικές σπουδές στο “Doerpfeld-Gymnasium”, ώστε στα πρώτα εξάμηνα των σπουδών κάποιες παραδόσεις και κάποια σεμινάρια μου φάνηκαν ιδιαίτερα χαμηλής έμπνευσεως, περιττά και βαρετά. Με άλλα λόγια: το Abitur στην Αθήνα αποτέλεσε μια στερεά βάση για τις περαιτέρω ακαδημαϊκές σπουδές, τις οποίες άρχισα το φθινόπωρο του 1974 στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, μετά από εξάχρονη σχολική φοίτηση. Είναι γενικά αποδεκτή η άποψη, ότι τα τελευταία σχολικά χρόνια σφραγίζουν το υπόλοιπο της ζωής. Οπωσδήποτε βγήκε αληθινή η γνώμη του τότε καθηγητή της τάξης, ότι ποτέ ξανά στη ζωή δε διαθέτει κανείς τόσο διευρυμένες γνώσεις όπως την ημέρα των απολυτηρίων εξετάσεων. Η φράση προέρχεται από τον Dr. Weber ο οποίος δίδασκε Γερμανικά και Ιστορία και επιπλέον με επιδέξιους παιδαγωγικούς χειρισμούς επετύγχανε υψηλές επιδόσεις στην ομολογουμένως μικρή ομάδα μαθητών. Πού αλλού υπάρχει αυτό: μία τάξη τελειοφοίτων με 10 μαθητές; Το ότι σε ένα τόσο μικρό κύκλο η επιτυχία μάθησης είναι ταχύτερη απ’ ότι σε μια υπερπλήρη αίθουσα διδασκαλίας δεν είναι ανάγκη να διευκρινισθεί περισσότερο.

Ομως δεν ήταν μόνο ο μικρός αριθμός μαθητών το μοναδικό προνόμιο της τάξης μου. ‘Ενα ιδιαίτερα ευνοϊκό στοιχείο ήταν – και παραμένει – το ότι ως νεαρός (Γερμανός) μαθητής πήγα σχολείο στην Αθήνα. Στο σημείο αυτό δε θα προχωρήσω σε επαίνους για την Ελλάδα και τους Ελληνες. Ομως σε ποιο μέρος του κόσμου η ιστορία και ο πολιτισμός που έχουν σφραγίσει τόσο αποφασιστικά τη σκέψη μας, πλησιάζουν περισσότερο παρά στους πρόποδες της Ακρόπολης;

Παρόλα αυτά: Το σχολείο μας δεν ήταν εστία φιλελληνισμού στα δικά μου χρόνια. Η κλασική Ελλάδα έμενε μάλλον στο περιθώριο. Ο Dr. Hirsch – που οι μαθητές με αγάπη ονόμαζαν επίσης “Cervus” – δίδασκε αρχαία ελληνικά με εντατική μέθοδο σε μια ομάδα εργασίας. Η άμεση επαφή με την κλασική αρχαιότητα γινόταν στις τακτικές σχολικές εκδρομές, αν και στις ωραίες αυτές στιγμές δινόταν μεγαλύτερη προσοχή στις επισκέψεις σε ταβέρνα.

Ολα αυτά ίσως ακούγονται αρνητικά, και πιθανώς αταίριαστα για γραπτό της επετείου των εκατό χρόνων της Σχολής. Αλλά πριν από τα σχολικά μου χρόνια στην Αθήνα έμεινα αρκετά χρόνια στο Κάιρο / Αίγυπτο, όπου μέχρι την έβδομη τάξη φοίτησα στη “Γερμανική Ευαγγελική Σχολή”. Η σχολή εκείνη είναι μία ονομαζόμενη “σχολή συνάντησης”, ενώ η ΓΣΑ είναι μία “Σχολή “Ειδικών”. Οι διαφορές δε θα μπορούσαν να ήταν πιο χαρακτηριστικές: ενώ στο Κάιρο Γερμανοί και Αιγύπτιοι κάθονται μαζί στα θρανία, στην Αθήνα, ως γνωστόν, ΤΕλληνες και Γερμανοί μαθαίνουν την ύλη τους σε ξεχωριστά τμήματα. Εδώ δε θα μιλήσουμε για τις αιτίες ύπαρξης διαφορετικών τύπων γερμανικών σχολείων στο εξωτερικό. Παρόλα αυτά σε μια προσωπική αναδρομή ας μου επιτραπεί η παρατήρηση ότι στο Αθηναϊκό “Σχολείο των Ειδικών” (τουλάχιστον) στα δικά μου χρόνια η συνύπαρξη, η συνεργασία μεταξύ Γερμανών και Ελλήνων μαθητών έμενε περιορισμένη στο ελάχιστο. Η σχολική συνύπαρξη λάμβανε χώρα σε μικρούς κύκλους στο περιθώριο: φυσικά πρέπει κανείς πρώτα απ· όλα να αναφέρει τον αθλητισμό, που έχει τη δύναμη να συνδέει λαούς. Υπό τη διεύθυνση του Gerd Hilbrecht αγωνίζονταν πολλές ηλικίες για αθλητικές τιμές. Ακόμα και η απέχθεια του γυμναστού μας και παλαιού πρωταθλητή Hilbrecht για το δημοφιλές ποδόσφαιρο δεν εμπόδισε να σχηματιστεί τελικά μια οπωσδήποτε ισχυρή (το επίθετο έχει επιλεγεί με σκέψη) ελληνο-γερμανική ομάδα. Οταν σήμερα – μετά από δύο δεκαετίες και πλέον – συναντώ Έλληνες συμμαθητές από τότε, σύντομα η συζήτηση γυρνάει σ· αυτούς τους αγώνες.

Ο κατάλογος από ανέκδοτα και αναμνήσεις είναι μεγάλος.

Παρόλα αυτά η συνεργασία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό περιορισμένη στην αθλητική συνύπαρξη και αντιπαλότητα. Φυσικά υπήρχαν ακόμα οι καθημερινές συναντήσεις στην αυλή του σχολείου, οι σύντομες συνομιλίες στο μπλε λεωφορείο, όμως και εδώ υπήρχαν διαχωριστικές διαφοροποιήσεις. Ηδη εξωτερικά χαρακτηριστικά τόνιζαν την απόσταση: εμείς – η τότε μικρή ομάδα των Γερμανών – κάναμε οπωσδήποτε εμφανίσεις σύμφωνα με τη μόδα των χίππυς και με μακριά ακατάστατα μαλλιά. Αντίθετα οι Έλληνες συμμαθητές εμφανίζονταν κάθε πρωί στον υποχρεωτικό χαιρετισμό της σημαίας με αυστηρή σχολική στολή και τραγουδούσαν τον Εθνικό ‘Υμνο. Ηταν τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας. Το ότι στην Ελλάδα υπήρχε καταπίεση και βασανιστήρια, αυτό δεν αποτελούσε θέμα για τη Γερμανική Σχολή – δεν υπήρχε πολιτικοποίηση. Κι έτσι δεν υπήρχε η παραμικρή ένδειξη αλληλεγγύης, όταν το φθινόπωρο του 1973 ξέσπασε στην Αθήνα η εξέγερση στο Πολυτεχνείο και οι Έλληνες μαθητές – παρά τις έντονες προειδοποιήσεις της διοίκησης της Σχολής – προχωρούσαν κατά ομάδες από το Μαρούσι στο κέντρο της πόλης. Ποτέ δε θα ξεχάσω την εικόνα: ο Διευθυντής της σχολής, Dr. Zeidler, στέκεται στην πύλη και εκλιπαρεί κυριολεκτικά τους μαθητές να είναι “λογικοί” και να επιστρέψουν στις τάξεις τους. Αυτοί υποχωρούν μόνο για λόγους τακτικής, για να διαφύγουν λίγα λεπτά αργότερα από τα παράθυρα. Τη βαθύτερη σημασία αυτών των γεγονότων καθώς και το ακριβές παρασκήνιο της αιματηρής διένεξης στο Πολυτεχνείο επρόκειτο να καταλάβω αργότερα ως φοιτητής της Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτικής στο γερμανικό Πανεπιστήμιο. Και να σκεφτεί κανείς ότι ήμουν τόσο κοντά σε αυτά τα ιστορικά γεγονότα!

Τα θεμέλια για την ακαδημαϊκή και τελικά επαγγελματική μου απασχόληση με την Ελλάδα και τους ‘Ελληνες μπήκαν αυτά τα χρόνια στην Αθήνα. Αρχικά σπούδασα Πολιτολογία και σύντομα ασχολήθηκα με την εξωτερική πολιτική. Το ότι το θέμα της διδακτορικής μου διατριβής κατόπιν επρόκειτο ακριβώς να είναι οι Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις, οφείλεται στον κυρίαρχο ρόλο της διμερούς προβληματικής σε σχέση με τη διπλωματία των Αθηνών. Φυσικά η επιλογή του διδακτορικού θέματος δεν οφείλετο μόνο σε ακαδημαϊκή φιλοδοξία, μια και προσφερόταν η ευκαιρία για πολυάριθμα – και εν μέρει μεγαλύτερης διάρκειας – μορφωτικά ταξίδια στην Ελλάδα. Μετά τη διδακτορική εργασία, ο επαγγελματικός προσανατολισμός: εθελοντική (άμισθη) εργασία στην Deutsche Welle στην Κολωνία και αμέσως μετά η υπεύθυνη δραστηριότητα του συντάκτη στο Γερμανικό Πρόγραμμα, το οποίο προφανώς στην Ελλάδα έχει πολλούς φίλους. Υπάρχει για έναν επαγγελματικά αρχάριο στη ραδιοφωνία καλύτερη “τονωτική ένεση” (feed back) από τη συχνά λεγόμενη φράση: “σας έχω ακούσει πρόσφατα στο ραδιόφωνο;” Το ίδρυμα Friedrich Naumann μου έδωσε τη δυνατότητα για μια μεγαλύτερης διάρκειας παραμονή στην παλιά αγάπη μου, την Αθήνα.

Το ίδρυμα έψαχνε για το ελληνικό του πρόγραμμα όχι μόνο ένα φιλελεύθερο, αλλά και ένα διευθυντή προγράμματος, που να ξέρει τη Νέα Ελληνική γλώσσα. Τρία χρόνια πέρασα (1990-1993) στην Αθήνα. Στο διάστημα αυτό συσσωρεύονταν οι αναμνήσεις από τα σχολικά χρόνια, έγιναν τυχαίες ή και προγραμματισμένες συναντήσεις με παλιούς συμμαθητές. Αλλά και στην τωρινή αποστολή μου το νήμα αυτό δεν έχει διακοπεί. Ως διευθυντής του Ελληνικού Προγράμματος της Deutsche Welle επέστρεψα μεν (δυστυχώς) στη Γερμανία, όμως το σημείο αναφοράς, δηλαδή η απασχόληση με την Ελλάδα και τους ανθρώπους της έμεινε. Η γερμανική μου επαγγελματική σταδιοδρομία με πολύ ισχυρή αναφορά στην Ελλάδα βρήκε στο Ρήνο μία καλή συνέχεια. Τις βάσεις – κι αυτό δε θέλω να το ξεχάσω – έβαλε “το παλιό” μας σχολείο στην Αθήνα.

Dr. Ronald Meinardus

24-25 Ιουνίου 1995

Αν ψάξουμε στη ζωή μας, είναι δύσκολο να βρούμε ευτυχισμένες ημέρες. Ο ιαμβογράφος Ιππώναξ (6ος π.Χ. αι.) έχει γράψει ότι οι παντρεμένοι έχουν δύο ευτυχισμένες ημέρες στη ζωή τους: “Δύο ημέραι γυναικός είναι ήδισται, όταν άγηταί της αυτήν κακφέρη τεθνηκυίαν (δηλ. όταν το πρώτον τη νυμφεύεται και όταν κάμνη την κηδεία της)”. Επειδή εγώ δεν έτυχε να παντρευτώ και δεν είχα την τύχη να απολαύσω αυτές τις ευτυχισμένες δύο ημέρες, θα σας περιγράψω δύο άλλες ευτυχισμένες ημέρες που έτυχε να έχω στη ζωή μου και είναι οι εξής:

Οταν ήμουνα στην υπηρεσία στη Γερμανική Σχολή (1956-1981), δυο Κυριακές το μήνα επισκεπτόμουνα με τους Γερμανούς συναδέλφους (έρχονταν όσοι ωρέγοντο του ειδέναι) σπάνιους αρχαιολογικούς χώρους, που τους είχαμε ονομάσει στην αρχή: “Αρχαιολογικούς χώρους τρίτης και τέταρτης κατηγορίας”, και μετά τους ονομάσαμε: “Εκεί που δεν πηγαίνουν οι τουρίστες” και στα Γερμανικά: “Abseits der Touristenstroeme”.

Τις άλλες δυο Κυριακές, τις διέθετα για τους μαθητές – ερχόντουσαν όσοι ήθελαν απ’ όλες τις τάξεις – και πηγαίναμε στους σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους. Ολη αυτή η απασχόληση με τους καθηγητές και με τους μαθητές για μένα ήτανε παραδεισιακή απασχόληση. Γιατί, για να προσφέρεις κάτι το πνευματικό εις “ώτα ακουόντων”, αυτό θυμίζει το να ποτίζεις διψασμένη γη. Αυτό είναι από τις μεγαλύτερες απολαύσεις που έχω δοκιμάσει στη ζωή μου. Οι χειρότερες στιγμές, και αυτό συμβαίνει ουχί σπανίως, είναι να προσφέρεις κάτι το πνευματικό εις “ώτα μη ακουόντων”. Οι εδώ ακροατές μου Γερμανοί Καθηγητές έμεναν στην Ελλάδα για μια πενταετία. Εγώ, στη Γερμανική Σχολή, εργάστηκα 25 χρόνια. Στο διάστημα αυτό με παρακολούθησαν δεκάδες Γερμανοί καθηγητές. Αυτοί όλοι, όταν γύριζαν πίσω στην πατρίδα τους, “ανεμνήσκοντο ημερών αρχαίων” και έβρισκαν ότι οι πιο ευτυχισμένες ημέρες στην Ελλάδα ήταν, όταν πηγαίναμε μαζί στις εκδρομές αυτές και τελειώναμε κάθε φορά με συνεστίαση. Στο τέλος, έφτασαν οι άνθρωποι αυτοί να συγκεντρώνονται από τα πέρατα της Γερμανίας, πολλές φορές από απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων, κατά το τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, για να θυμηθούν τις παλιές καλές ημέρες που πέρασαν στην Ελλάδα. Ο αριθμός των συναδέλφων που συγκεντρώνονται δεν είναι πάντοτε ο ίδιος, κυμαίνεται μεταξύ 35 – 60. Αυτή τη χρονιά παραβρέθηκαν 35 συνάδελφοι με 11 εν συνόλω Ι.Χ. αυτοκίνητα. Ένας από αυτούς, που υπήρξε συνεργάτης μου και πολύ φίλος, ο Theo Schickle, αναλαμβάνει και κάνει επί ένα διήμερο την ίδια δουλειά που κάναμε εδώ, οδηγώντας μας εκεί, σε παλιούς γοτθικούς ή ρωμανικούς ναούς στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ελβετία κλπ. Φυσικά, στην Ευρώπη δεν έχουν τον πλούτο των ερειπίων που έχει η Ελλάδα.

Κάθε χρονιά με καλούν και μένα, εφόσον ζω ακόμη, να πάω εκεί, για να μετέχω στην ιεροτελεστία αυτή. Αυτό το ταξίδι είναι καθαρώς συναισθηματικό. ‘Οταν προετοιμάζουν τις συναντήσεις, ρωτούν αν θα έρθει ο κ. Δημόπουλος. Αυτό βεβαίως ιδιαιτέρως με συγκινεί, γιατί τους έχω υποσχεθεί ότι θα πηγαίνω κάθε χρονιά εφόσον ζω.

Οι ξεναγήσεις αυτές διαρκούν δύο ημέρες. Το ταξίδι διαρκεί μία ημέρα να πάω, δύο η εκεί παραμονή μου και μία η επιστροφή. Αυτές οι δύο ημέρες της εκεί παραμονής μου είναι πραγματικά παραδεισιακές και αλησμόνητες. Όπως είπαμε στην αρχή, είναι δύσκολο να βρεις στη ζωή σου ευτυχισμένες ημέρες. Εγώ έχω το ευτύχημα να έχω δύο ολόκληρες ημέρες ευτυχίας κάθε χρόνο. Και αυτό το περιμένω πώς και πώς.

Κατά τις εκεί ξεναγήσεις, πάντοτε κάτι λέω και εγώ. Ετούτη τη χρονιά μ’ έπιασε ένας θεολογικός οίστρος κι επειδή άρεσαν πολύ τα λεχθέντα στους ακροατές μου, αξίζει τον κόπο να σας αναφέρω τι είπα, όταν είδαμε σε μια Ελβετική εκκλησία μία τοιχογραφία που απεικόνιζε το Προπατορικό Αμάρτημα.

Το Προπατορικό Αμάρτημα

Το φίδι πάνω σ’ ένα δένδρο μιλούσε με την Εύα, πιο πέρα ο Αδάμ καθόταν σε μια πέτρα σκεφτικός. Το φίδι, δηλαδή ο σατανάς, μιλούσε με τη γυναίκα Εύα και όχι με τον άνδρα Αδάμ, γιατί πίστευε ότι η γυναίκα ήταν πιο άξια, για να κάνει την επανάσταση και να παραβεί την εντολή του Θεού που ήταν να μη φάει από το δένδρο της Γνώσεως, να μείνει η ανθρωπότητα χωρίς Γνώση κι έτσι η Γνώση να μείνει αποκλειστικό προνόμιο της θεότητας και όχι των ανθρώπων. Η Εύα, προς μεγάλη της τιμή, το τόλμησε και παράκουσε τη θεία Εντολή κι έτσι η ανθρωπότητα απέκτησε τη Γνώση και διαφέρει από τα ζώα.

Όπως είπαμε, η γυναίκα Εύα απέδειξε ότι ήταν ανώτερη από τον άνδρα. Εν τούτοις οι αιώνες την έβαζαν πάντοτε στο περιθώριο. Στους χριστιανικούς ναούς δεν επιτρεπόταν να μπει η γυναίκα στον κυρίως ναό και στο ιερό. Υπήρχε πάντοτε ο νάρθηκας και ο γυναικωνίτης, που ήταν ένα είδος υπερώου πάνω από τον νάρθηκα των εκκλησιών, για τις γυναίκες, κλεισμένο με δίφρακτα εις τρόπον, ώστε οι γυναίκες να μπορούν με δυσκολία να βλέπουν κάτι από τα δρώμενα κατά τις ιεροτελεστίες, αλλά και από κάτω από τον ανδρώνα να μη μπορεί κανείς να βλέπει τίποτα προςτο μέρος που ήταν οι γυναίκες.

Οι φεμινίστριες της εποχής παρόλο που αγωνίζονται για τα δικαιώματα της γυναίκας, δεν έτυχε να ακούσω ποτέ να αναφέρουν ότι οι γνώσεις και ο πολιτισμός που έχουμε οφείλεται στη γυναίκα, δηλαδή στην Εύα.

Υπάρχει μία αιώνια ρήση που λέει: “μηδέν καλόν αμιγές κακού και μηδέν κακόν αμιγές καλού”. Όπως γράφει ένα αρχαίο επίγραμμα “Ως άρα τοι θνητοίσι θεοί βιοτήν κεράσαντες χάρματα τ’ ηδ’ ανίας γείτονας αμφίς έχουν”.

Με τη γνώση ήρθε το μεγάλο καλό στους ανθρώπους αλλά ήρθε και το Προπατορικό Αμάρτημα που είχε σαν συνέπεια να υποφέρουν άνθρωποι, καλοί και κακοί, βασανιζόμενοι από το Σατανά “εν σκότει και σκιά”. Έτσι αναγκάζεται ο ίδιος ο Θεός να έρθει στη γη, για να απολυτρώσει “ζώντας και νεκρούς” υφιστάμενος ακόμη και το μαρτύριο του σταυρικού θανάτου.Για να συγχωρεθούν οι άνθρωποι από το Θεό, επειδή προσεβλήθη η θεία Δικαιοσύνη, έπρεπε να γίνει κάποια θυσία, έτσι ώστε να δοθεί συγγνώμη. Αν θυσιαζόταν ολόκληρη η ανθρωπότητα δεν αρκούσε. Για να συγχωρεθούν, έπρεπε να γίνει πάρα πολύ μεγάλη θυσία, δηλαδή να θυσιαστεί ο Θεός.

Και αποφασίζει κι έρχεται να θυσιαστεί ο Υιός του, για να ικανοποιηθεί η θεία Δικαιοσύνη, δηλαδή να ικανοποιήσει τον εαυτό του, “αλλ’ εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών” (Προς Φιλιππησίους κεφ. β’ 7). Πράγματα “ακατάληπτα ανθρωπίνοις λογισμοίς”. Και υφίσταται κατά τας Γραφάς την “άκρα ταπείνωση”: Φορά τον ακάνθινο στέφανο, μαστιγώνεται παρά μία τεσσαράκοντα, τον καρφώνουν στο σταυρό και υφίσταται αβάσταχτους πόνους εις τρόπον ώστε κραυγάζει σε μια στιγμή “Ηλί, Ηλί, λαμά, σαβαχθανί; τουτέστι “Θεέ μου, Θεέ μου γιατί με εγκατέλειψες;” (Ματθαίος κεφ. Κζ, 46).

Στη συνέχεια αποθνήσκει επί του σταυρού και, πριν αναστηθεί, κατέρχεται στον Αδη και σώζει τους “εν σκότει και σκιά” και έτσι “ο Αδάμ ανακέκληται η Εύα ηλευθέρωται και ημείς εζωοποιήθημεν” και με τη θυσία αυτή του Θεού απηλλάγη η ανθρωπότης από το Προπατορικό Αμάρτημα.

Αποχαιρετισμός Την τελευταία μέρα, κατά την ώρα του “πικ-νικ”, τους είπα σαν αποχαιρετισμό τα εξής λόγια:

“Αγαπητοί φίλοι, ήλθαμε όλοι μαζί εδώ “ορεγόμενοι φύσει του ειδέναι”, για να δούμε κάτι που δεν έχει καμία σχέση με συμφέροντα. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε τρεις τάξεις.

Πρώτη τάξη είναι μία πολύ μικρή μειονότητα, οι Νουν έχοντες και σκεπτόμενοι, προικισμένοι από τη φύση με το προσόν να ορέγονται του “ειδέναι φύσει”, όπως λέει ο Αριστοτέλης.

Δεύτερη τάξη, η μεγάλη μάζα των ανθρώπων που απασχολούνται με το στομάχι και τη διαιώνιση του είδους, ακριβώς όπως και τα ζώα.

Τρίτη, ένας απροσδιόριστος αριθμός ανθρώπων που είναι κάτω από το επίπεδο των ζώων. Αυτοί είναι εκείνοι που ουρλιάζουν στα γήπεδα, εκείνοι που μπαίνουν σε μια ατέλειωτη ουρά, για να προσκυνήσουν κάποια Ζώνη, οι θαμώνες των σκυλάδικων και εκείνοι που ανήκουν στον παντός είδους υπόκοσμο κλπ., κλπ., κλπ.

Εσείς όλοι είσαστε προνομιούχοι, γιατί ορέγεστε “φύσει του ειδέναι” κι ευχαρίστως έρχομαι και θα έρχομαι μαζί σας κάθε χρονιά, όσο ζω ακόμη. Και του χρόνου!

Επιμύθιον

Εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω το ακούραστο ζεύγος Anna και Theo Schickle που με πολύ κόπο οργανώνουν αυτή την εκδήλωση. Δεν παραλείπουν να με καλούν κάθε χρονιά και να με φιλοξενούν φροντίζοντας για τη μεταφορά μου από και προς το αεροδρόμιο. Δεν βρίσκω λόγια να τους ευχαριστήσω, που εκτός των άλλων εκπληρώνουν και κάθε μου επιθυμία. Αυτή τη χρονιά εξεπλήρωσαν την επιθυμία μου και κάλεσαν τους von Amon και Endres. Είναι ασύλληπτο πόση ευτυχία μου έδωσαν, όταν είδα τα δύο αυτά αγαπητά πρόσωπα. Με την ευκαιρία αυτή πολύ θα ήθελα να καλέσουν την ερχόμενη χρονιά τον Peyias και τον Judt. Η ευτυχία μου είναι πολύ μεγάλη, όταν συναναστρέφομαι τους αγαπητούς μου συναδέλφους, τον “χαριτωμένο” Sack, τον αεικίνητο Seidelmann, τον “διψασμένο για μάθηση” Selting, τον “καταδεχτικό” Greve. Την “ευγενικιά” Λολίτα και το “ριψοκίνδυνο” άνδρα της, γιατί έκανε μέσα στην Ελβετία τροχαίες παραβάσεις, για να με μεταφέρει στον προορισμό μου, επειδή δεν μπορούσα να πάω με τα πόδια. Το ζεύγος Bruggaier που σαν άλλα “αηδόνια” τραγούδησαν στην εκκλησία ύμνους μεγάλων μουσουργών, όπως τραγούδησαν στην Ελλάδα τον Ύμνο στον Απόλλωνα στην Κοιλάδα των Μουσών. Επίσης με το “homo universalis” Reuther, τον “άνθρωπο με την πολλή ανθρωπιά” Roeske κλπ., κλπ., κλπ.

Τιμολέων Δημόπουλος

τ. Γυμνασιάρχης της Γερμανικής Σχολής

Αρχαιολόγος και Θεολόγος

Κυλάω σε δρόμους άγνωστους μα και τόσο γνωστούς. Οι μορφές μου εναλλάσσονται επικίνδυνα και οικεία. Χείμαρρος, σταγόνα, ανοιχτή πληγή, χέρι που απλωμένο περιμένει, που καλεί, μάτια υγρά έτοιμα να κλάψουν, να παρασύρουν και να παρασυρθούν, μελωδία δυναμική σαν την οργή, παθητική σαν την ηδονή. Ο λαβύρινθος παίρνει διαστάσεις στο μυαλό, στην καρδιά και τις πράξεις μου, απελευθερώνει κρυμμένες έννοιες, λυτρώνει ταπεινά συναισθήματα. Δεν μπορώ να τον ακολουθήσω μέχρι την αρχή, μπορώ να χαθώ μέσα του και να αγαπήσω κάθε αδύναμο και ιερό μονοπάτι του μέχρι να τρέξει αίμα. Και καθώς η σταγόνα του θα πέφτει έχοντας τα χρώματα του ουράνιου τόξου, οι τοίχοι θα παραδίνονται.

Νάνα Παπαδάκη 1990/C

Θυμάμαι που σε παιδική ηλικία ο πατέρας μου προσπαθούσε να με πείσει να αρχίσω τα γερμανικά, για να πάω στη συνέχεια στη Γερμανική Σχολή. “Θα μάθεις τι θα πει πειθαρχία”, μου έλεγε. Εγώ απορούσα πώς το έλεγε αυτό ένας άνθρωπος που η μόνη σχεδόν γερμανική λέξη που ήξερε, ήταν το … “Raus”, που συνοδευόταν με μια κλωτσιά από ένα ναζί κατά την Κατοχή. “Η Γερμανία, άλλωστε”, συνέχιζε, “θα γίνει ξανά στις μέρες σου ενωμένη, και ταυτόχρονα η μεγάλη δύναμη της Ευρώπης. Κοίτα λοιπόν να μάθεις τη γλώσσα της που θα κυριαρχήσει στην οικονομία, το εμπόριο, αλλά και τη διπλωματία”.

Θυμάμαι πάντα αυτά τα λόγια του πατέρα μου και την προφητεία που βγήκε αληθινή. Πεπεισμένος οπαδός της ευρωπαϊκής ιδέας, μπόρεσε να ξεπεράσει τα μεγάλα τραύματα της Κατοχής και να δει μπροστά, την ενωμένη Γερμανία μέσα σε ένα πλαίσιο ευρωπαϊκό, και δίπλα της την Ελλάδα, ισότιμο εταίρο στην πορεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γιάννης Βαληνάκης

Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Παν/μίου Αθηνών

Γεν.Δ/ντής Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής

Η “Γερμανική” για μένα ξεκίνησε, χωρίς να το πολυθέλω, και ίσως λίγο τυχαία το Σεπτέμβριο του 1968 περνώντας από την πόρτα της οδού Μετσόβου, στο νεόκτιστο “Παράδεισο” σαν “Quartaki”. Θέλω να πω, στο νεόκτιστο κτίριο της Γερμανικής Σχολής Αθηνών (ΓΣΑ), στον Παράδεισο Αμαρουσίου, που για τα επόμενα έξι χρόνια, τις πιο πολλές φορές φαινόταν – με τις παιδικές εφηβικές σκέψεις των 12 – 18 χρόνων – κάθε άλλο παρά “Παράδεισος”.

Την πρώτη ημέρα της μαθητικής μου ζωής στη Γερμανική, για κακή μου τύχη, έχασα το λεωφορείο και, φυσικά χωρίς να το θέλω, πήγα καθυστερημένος στο σχολείο. Θυμάμαι ότι στεκόμουν για πολύ ώρα μπροστά στην μπλε πόρτα της τότε Quarta Β και σκεφτόμουν τι θα πω και πώς θα το πω. Μετά από δισταγμούς και αγωνία κατέληξα πώς πρέπει να πω στα Γερμανικά: “Συγνώμη για την καθυστέρηση, αλλά έχασα το λεωφορείο”. Αποφασιστικά χτύπησα την πόρτα και μπήκα στην τάξη λέγοντας “Entschuldigung fuer die Verspaetung, aber ich habe den Bus verloren”, κάνοντας βέβαια λάθος στη μετάφραση! Έπειτα άκουσα τη φαινομενικά αυστηρή φωνή του καθηγητή: “Εδώ μιλάμε και Ελληνικά. ‘Ελα παιδί μου, κάθισε εδώ στο πρώτο θρανίο”. Κι έπειτα γέλια, νομίζω από σχεδόν όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες. Νομίζω γέλασα κι εγώ! Ευτυχώς, σύντομα μπόρεσα να πάω στο τελευταίο μεσαίο θρανίο, το οποίο κράτησα μαζί με το Γιάννη το Ραφτόπουλο για τα επόμενα 6 χρόνια. Ο καθηγητής με την αυστηρή φωνή ήταν ο μακαρίτης ο κύριος Δανιήλ. Η ζωή τα έφερε να πληροφορηθώ το αναπάντεχο ταξίδι του ένα πρωί πριν από μερικά χρόνια ξεφυλλίζοντας το περιοδικό του συλλόγου αποφοίτων της ΓΣΑ, Doerpfeldianer, στο γραφείο μου, στο University of British Columbia. Τα χαρτιά, τα βιβλία και όλα τα αντικείμενα γύρω μου θόλωσαν, όσο θυμόμουνα εκείνο το “τι θα πω και πώς θα το πω”.

Τάκης Μαθιόπουλος

Η χωρισμένη Γερμανία των μεταπολεμικών χρόνων είχε βρει κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου στη Γερμανική Σχολή Αθηνών ένα μετά βίας τόσο υπερθεματισμένο ανάλογο: “μια Χώρα, ένας Λαός, δυο Κράτη” βρήκε εδώ την αντίστοιχη έκφρασή του στο “μια Σχολή, ένα καθηγητικό προσωπικό, τρία οικήματα”. Όχι πολύ μακριά το ένα απ’ τ’ άλλο, ωστόσο σε τρεις διαφορετικούς δρόμους, Μετσόβου, Ρεθύμνου και Πατησίων είχε χωριστεί η Σχολή σε τρεις νεοκλασικές μονοκατοικίες, οι οποίες επίσης ήταν εντελώς ακατάλληλες για σχολική λειτουργία. Κάποτε έπαιξε η τάξη μας το ρόλο της “Σταχτοπούτας” και πέρασε μια ολόκληρη σχολική χρονιά στο δωμάτιο υπηρεσίας, δίπλα στο ανακαινιζόμενο WC ! Παρ’ όλ’ αυτά, υπήρχε κάθε χρόνο μια συγκεκριμένη ένταση, σε ποιο δρόμο θα κοιτούσαμε αυτή τη χρονιά, μιας και το κτίριο της οδού Πατησίων πρόσφερε την πιο ενδιαφέρουσα άποψη. Από κει έχω την πιο εντυπωσιακή ανάμνηση των σχολικών μου χρόνων, όταν τα μικρά τετράδια διαγωνισμάτων του αξέχαστου καθηγητή μας των Μαθηματικών, κυρίου Hartwig, γραφικά τοποθετημένα πάνω στο μαρμάρινο περβάζι, στην έξω μεριά του παραθύρου… απήχθηκαν απαλά από το ευχάριστο, ανοιξιάτικο αεράκι στους αιθέρες και άρχισαν να αιωρούνται πέρα, πάνω από τη φαρδιά λεωφόρο. Έτσι, οι καλές αλλά και λιγότερο καλές επιδόσεις της τελευταίας χρονιάς, χάθηκαν σιγά-σιγά απ· τα μάτια μας και γλίτωσαν λόγω ανωτέρας επέμβασης από την αυστηρή κρίση της καθηγητικής απόφασης.

Δρ. Αριάδνη Μαλαμίτση

Επίκουρος καθηγήτρια Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Όλα τα βλέμματα στον ίδιο στόχο

ανυπόμονα, γεμάτα προσδοκία

Μερικοί πιστεύουν στην αρχή, άλλοι στο τέλος

Τι ήταν τότε και γιατί –

Θα μάθουμε ποτέ;

Ο χρόνος παρέρχεται

κάτω απ’ τη σκόνη οι αναμνήσεις

κι ο άνεμος να σβήνει τα σημάδια.

Irene Jagsch, τάξη 11/1994