πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο – Φωτογραφικό Αρχείο (ευχαριστούμε για την βοήθεια την κα Νίκη Μαρκασιώτη)

Άποψη της οδού Σκουφά στο Κολωνάκι το 1940  (επάνω) και σήμερα (αριστερά), η οποία στο βάθος τελειώνει στην Πλατεία Κολωνακίου. Η φωτογραφία είναι από  την κηδεία του Ναυάρχου Στέφανου Παπαρρηγόπουλου στις 25 Οκτωβρίου 1940. Σε πρώτο πλάνο ανεβαίνει τις σκάλες του Αγίου Διονυσίου ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’. Εκεί που φαίνεται το περίπτερο (και στις δύο φωτογραφίες) είναι η οδός Δημοκρίτου.

Στο επόμενο τετράγωνο είναι η οδός Βουκουρεστίου, όπου στην γωνία της με την Σκουφά (εκεί που σήμερα είναι το Νο 35) είχε στεγαστεί το 1896 η Γερμανική Σχολή σε δύο δωμάτια (πριν μετακομίσει στην οδό Ομήρου στο κτίριο του Philadelphia, εκεί όπου σήμερα είναι το κτίριο του Ινστιτούτου Γκαίτε).

Φωτογραφία από την κορυφή του Κολωνακίου προς την οδό Ακαδημίας. Διακρίνεται στο κέντρο η οδός Βουκουρεστίου που εκετείνεται προς τον νότο μέχρι το Μέγαρο Μετοχικού Ταμείου Στρατού.

πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο – Φωτογραφικό Αρχείο (ευχαριστούμε για την βοήθεια την κα Νίκη Μαρκασιώτη)

Στο βιβλίο του Jens Godber Hansen, που εκδόθηκε το 1970 και επανεξέδωσε ο Σύλλογος το 2017 μαζί με την ελληνική του μετάφραση αναφέρεται ότι η Γερμανική Σχολή ιδρύθηκε το 1896 και αναφέρεται ως Deutsche Schule in Athen. Τα πρώτα όμως μαθήματα ξεκίνησαν στις 6/18 Ιανουαρίου 1897 (6 με το Ιουλιανό, το παλαιό ημερολόγιο, που ίσχυε στην Ελλάδα έως το 1923, 18 με το Γρηγοριανό, που ίσχυε στην Ευρώπη ήδη από τον 16ο αιώνα). Η πρώτη αίθουσα που υποδέχθηκε τα πρώτα παιδιά ήταν στο Νο 35 της οδού Σκουφά στο Κολωνάκι. Δάσκαλος ήταν ο Daniel Schuhmacher, Διευθυντής Δημοτικού από το 1897 έως το 1898 και οι 11 πρώτοι εκείνοι μαθητές ήσαν:

Johann Pittlinger

Edwin Fetter

Elise Fix

A.Fix (πρόκειται μάλλον για την Άννα Φιξ, δεν πρόκειται για τον Αντώνιο Φιξ, ο οποίος γεννήθηκε το 1899. Ο Κάρολος Φιξ είχε δύο γιούς: τον Ιωάννη και τον Αντώνιο και πιθανώς μία κόρη την Ελίζε)

Luise von Hirst

Eugen Baumann

Sophie Grundmann

Helene Pittlinger

Karl Beckmann

Alive Giet

Kimon Grundmann

Διακρίνουμε ήδη δύο μέλη των οικογενειών Fix, Pittlinger και Grundmann, και όπως υπογραμμίζει ο Hansen, μόνο 5 προέρχονται από οικογένειες μελών της επιτροπής, που έκανε την έκκληση για την ίδρυση του σχολείου, ενώ δεν είναι μαζί τους κανένα παιδί του Dörpfeld.

Όπως αναφέραμε τα στοιχεία αυτά υπάρχουν στο βιβλίο του Hansen, ο οποίος χρησιμοποίησε ως πηγή την ιστορία του Wilhelm Barth, που έχουμε ολόκληρη στην ενότητα Εκδόσεις / Ιστορικά Θέματα κια την οποία είχε εντοπίσει ο πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Παντελής παντελούρης και μας την είχε στείλει. Δείτε την “Wilhelm Barth: Geschichte der Deutschen Schule in Athen”…

Παραδοσιακά την ημέρα της Ισημερίας φρόντιζαν οι “παλαιοί” να εγκαινιάζουν, να ξεκινούν κάθε νέα προσπάθεια, να ιδρύουν τις νέες εταιρείες. Η επιλογή πάει πίσω στα αρχαία χρόνια, όπου οι εκστρατείες ξεκινούσαν την 25η Μαρτίου. Ο λόγος είναι απλός : Ξεκινούσε η άνοιξη, η ημέρα άρχιζε να μεγαλώνει, ο καιρός γινόταν καλύτερος και οι στρατιώτες ήταν πιό “ορεξάτοι”. Έτσι η Επανάσταση του 1821 επελέγη να ξεκινήσει την ημέρα αυτή, ασχέτως αν στο μεταξύ λόγω των ανακριβειών, που είχαν οι υπολογισμοί της πλήρους περιστροφής της γης γύρω από τον ήλιο, η 25η είχε ολισθήσει στις 21 Μαρτίου, ημέρα που σήμερα πλέον καταγράφεται ως ισημερία.

Για την Ορθοδοξία δε, που η 25η Μαρτίου έχει και μία ιδιαίτερη σημασία, λόγω του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, η ημέρα αυτή είχε επιλεγεί ως η πρώτη ημέρα των Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, αφού συμπτωματικά εκείνη την χρονιά ήταν και η επομένη της Κυριακής του Πάσχα, οπότε ήτανε τριπλή γιορτή.

Έτσι και η Γερμανική Σχολή επέλεξε να εγκαινιάσει τα “νέα κτίρια της οδού Αραχώβης” στις 22 Μαρτίου 1898. Είχε προηγηθεί η ίδρυση της Σχολής τον Απρίλιο του 1895, η έναρξη κάποιων μαθημάτων το 1896 στην οδό Σκουφά 35 στο Κολωνάκι και η συνέχεια τους, τον Ιανουάριο του 1897 στο κτίριο του Συλλόγου Φιλαδέλφεια, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το Ινστιτούτο Γκαίτε στην οδό Ομήρου.

Όλα αυτά τα αναφέρει ο ιστορικός και απόφοιτος της Σχολής Ροδόλφος Άλτερ. Πρέπει όμως να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι οι ημερομηνίες είναι με βάση το “παλαιό” (το Ιουλιανό) ημερολόγιο, το οποίο ίσχυσε στην Ελλάδα μέχρι το 1923, πότε και αντικαταστάθηκε από το Γρηγοριανό, που ίσχυε στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης από τον 16ο αιώνα. Σαν αποτέλεσμα ήμασταν υποχρεωμένοι να αναφέρουμε στα ιστορικά βιβλία δύο ημερομηνίες: αυτήν του Ιουλιανού και αυτήν του Γρηγοριανού, έτσι πολλά γεγονότα από την Επανάσταση του 1821, τον Εθνικό Διχασμό του 1897 και άλλα. Και αυτοί οι Ολυμπιακού Αγώνες διαφέρουν κατά 12 ημέρες στα δύο αυτά ημερολόγια. Οι Ευρωπαίοι δεν αναγνωρίζουν την 25η Μαρτίου ως πρώτη ημέρα των Ολυμπιακών αλλά την 6η Απριλίου 1896, που τότε ίσχυε στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Από το εξαιρετικό βιβλίο του Γιάννη Καιροφύλα “Η ωραία Νεάπολις και τα παρεξηγημένα Εξάρχεια” προβάλλουμε δύο σελίδες που αναφέρονται στο σχολείο μας, σε αυτό που πήγαιναν και μας περιέγραφαν “Οι Απόφοιτοι του Πολέμου” στη γωνία της οδού Ασκληπιού και Αραχώβης, που σήμερα έχει μετονομαστεί σε Οκταβίου Μερλιέ, από τον διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου.

Η Διευθύντρια του Γυμνασίου Αγγελική Κανελλακοπούλου παρουσίασε το χρονικό της Γερμανικής Σχολής Αθηνών κατά τη διάρκεια της “Τιμητικής Βραδιάς των Αποφοίτων του Πολέμου” που έλαβε χώρα στην Aula στις 17 Ιουνίου 2013. Η παρουσίαση έγινε σε power point και φαίνεται στο video της εδήλωσης. Εδώ παρουσίαζεται σε μορφή 37 εικόνων με το κείμενο που τις συνοδεύει.

Μετά την παρουσίαση, ακολουθεί ένα Χρονικό της Σχολής με πληροφοριίες που έχουν στηριχθεί στο κείμενο του Jens Godber Hansen, όπως αυτό παρουσιάζεται στην έκδοση του 1971 με τίτλο “Das Dörpfeld-Gymnasium in Athen, Geschichte und Gestalt einer deutschen Auslandsschule“.

	Ναύπλιο	Nafplio
	Η αρχή της γερμανικής σχολικής παρουσίας στην Ελλάδα ξεκινά με το βασιλιά Όθωνα. Το 1834 ιδρύθηκε στο Ναύπλιο μια Γερμανική Σχολή, η οποία μεταφέρθηκε αργότερα στην Αθήνα και λειτουργούσε ως το 1862, όταν ο Όθωνας εγκατέλειψε την Ελλάδα. Από το 1872 έως το 1888 λειτουργούσε μια μικρή ιδιωτική Γερμανική Σχολή, η Σχολή της κυρίας Hoffmann.	Die Anfänge eines deutschen Schulwesens in Griechenland stehen in Zusammenhang mit der Regentschaft des Königs Otto. 1834 erfolgte die Gründung einer deutschen Schule in Nafplio. Die Schule wurde kurz danach nach Athen verlegt und existierte bis 1862, als Otto Griechenland verlassen hat. Von 1872 bis 1888 gab es eine kleine  private deutsche Schule, die Schule von Frau Hoffmann.
	Πρόσκληση ίδρυσης της Σχολής	Aufruf zur Gründung der Schule
	Η σκέψη για την ίδρυση μιας Γερμανικής Σχολής πρωτόγινε όταν οι  Emil von Hirst και  Dr. Wilhelm Barth προσπάθησαν να ζητήσουν την υποστήριξη του γνωστού αρχαιολόγου και αρχιτέκτονα Wilhelm Dörpfeld. Ο Dörpfeld ενθουσιάστηκε και το 1895 ζήτησε δημόσια την ίδρυση μιας τέτοιας Σχολής.	Die Gründung einer deutschen Schule nahm erste Konturen an als Emil von Hirst und Dr. Wilhelm Barth, sich bemüht haben, Wilhelm Dörpfeld, den bekannten Archäologen und Architekten, für diese Idee zu gewinnen. Dörpfeld war begeistert und rief öffentlich 1895 zur Gründung einer deutschen Schule auf.
Wilhelm Dörpfeld
	Δημιουργήθηκε μια επιτροπή ίδρυσης, πρόεδρος της οποίας ήταν ο   Dörpfeld. Υπήρξε και ο εμπνευστής  της πρωτοβουλίας συγκέντρωσης δωρεών για την αγορά ενός οικοπέδου και την οικοδόμηση του σχολικού κτιρίου. Παράλληλα τα μαθήματα άρχισαν τον Ιανουάριο του 1897 σε ένα νοικιασμένο σπίτι στη Σκουφά 35. Τον ίδιο χρόνο ιδρύεται και ο Σχολικός Σύλλογος που θα αποτελεί και το σχολικό φορέα.	Es wurde eine Gründungskommission gebildet, wo 5 Dörpfeld der Vorsitzende war. Er war auch der Hauptinitiator einer Spendeaktion um die nötigen Geldmittel für den Ankauf eines Grundstückes und den Bau des Schulgebäudes zusammenzubringen. Parallel hat schon der Unterrichtsbetrieb im Januar 1897 in einem gemieteten Haus in Skoufa Str. 35 begonnen können. Dasselbe Jahr wurde auch der Schulverein als Träger der Schule konstituiert.
	Κτίρια Αραχώβης	Arachovis Gebäude
	Το χειμώνα του  1897/98 ξεκίνησε η κατασκευή του σχολικού κτιρίου σε αρχιτεκτονικά σχέδια του  Dörpfeld. Το οικόπεδο  περιελάμβανε ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο ανάμεσα στις μετέπειτα δημιουργηθείσες οδούς Πρασσά, Αραχώβης (τώρα Μερλιέ), Ασκληπιού και Βαλτετσίου. Τα επίσημα εγκαίνια του κτιρίου έγιναν στις 23 Μαρτίου 1898, ημέρα των γενθλίων του αυτοκράτορα Γουιλιέλμου του Α΄.	Im Winter 1897/98 hat der Bau des Schulhauses nach den architektonischen Plänen    Dörpfelds begonnen. Das Grundstück umfasste den Straßenblock zwischen den später entstandenen Strassen Prassa, Arachovis (jetzt Merlie), Asklipiou und Valtetsiou. Das Gebäude wurde im 1898, am Geburtstag Kaiser Wilhelms I. feierlich eingeweiht.
1912: Ehrenurkunde an Dörpfeld / Τιμητικό βραβείο στον Ντέρπφελντ
	Η Σχολή διατήρησε μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το χαρακτήρα του Δημοτικού σχολείου. Εξαιτίας της έλλειψη χώρων – παρά την επέκταση του οικήματος στην οδό Βαλτετσίου – και εξαιτίας της αναγκαστικής απομάκρυνσης διδασκόντων λόγω του πολέμου το σχολείο δεν μπόρεσε να εξελιχθεί σε Realschule απολυτήριο μέσης εκπαίδευσης μετά από 10ετή συνολική φοίτηση). Η Σχολή ανέστειλε τη λειτουργία της στις αρχές του 1917.	Die Schule blieb bis in den I. Weltkrieg hinein eine Volksschule mit überwiegendem Grundschulcharakter. Aufgrund von Raumnöten – trotz eines Erweiterungsbaues an der Valtetsiou Str. – und dem kriegsbedingten Abzug von Lehrern konnte die Schule nicht zu Realschule hinauswachsen. Die Schule musste dann zu Beginn des Jahres 1917 ihren Betrieb einstellen.
1900: Dörpfeld Bau – Arachovis Κτίριο Ντέρπφελντ οδού Αραχώβης	Ausflug nach Kifissia Εκδρομή στην Κηφισιά
	Η Σχολή επαναλειτούργησε το Σεπτέμβριο του 1921. Στο διάστημα μεταξύ των δύο παγκόσμιων πολέμων η Σχολή αναπτύχθηκε και αναβαθμίστηκε με αποτέλεσμα οι μαθητές να μπορούν να αποκτήσουν το γερμανικό και ελληνικό Απολυτήριο (σημερινού Λυκείου). Το 1927 το ελληνικό κράτος αναγνωρίζει επίσημα τη Σχολή και τον Ιούνιο του 1928 δύο Γερμανοί και οκτώ Έλληνες μαθητές δίνουν τις εξετάσεις της Μέσης Εκπαίδευσης.	Der Unterrichtsbetrieb wird im September 1921 wieder aufgenommen. In der Zeit zwischen den Weltkriegen erfuhr die Schule ihren Aufstieg zu einer Schule in der das deutsche und griechische Abitur abgelegt werden konnte. Die Schule wurde 1927 durch den griechischen Staat amtlich anerkannt und im Juni 1928 legten 8 deutsche und 6 griechische Schüler die Mittlere Reife ab.
1913: Schülerinnen der DSA Μαθήτριες της Γερμανικής	Faschinsfest – Απόκριες	1913/1914: Eleni Papadaki in der hinteren Reihe – πίσω κάθεται η Ελένη Παπαδάκη
Dörpfeld und Eglau Gebäude Κτίρια Ντέρπφελντ και Έγκλαου	Arachovis, die zwei Gebäude Αραχώβης, τα δύο κτίρια	Links der Dörpfeld Bau und rechts der Eglau Bau
Das Treppenhaus in der Arachovisstr / το κλιμακοστάσιο στην Αραχώβης
	Το 1928/29 χτίζεται δίπλα στο πρώτο κτίριο του Dörpfeld στην ελεύθερη πλευρά της Αραχώβης και έως την Ασκληπιού ένα νέο κτίριο σε σχέδια των αρχιτεκτόνων  Eglau και Διαμαντόπουλου, το οποίο χάρη στους χώρους του και στον εξοπλισμό του θεωρείται το πιο σύγχρονο της Αθήνας εκείνη την εποχή. Ένα φωτεινό κλιμακοστάσιο συνδέει το παλαιό με το νέο κτίριο.	Im Jahre 1928/29 entsteht an der freien Front der Arachovis unmittelbar an den ersten Dörpfeld-Bau anschließend und bis hinunter zur Asklipiou Str. unter der Leitung der Architekten Eglau und Diamantopoulos ein großzügiger Bau, der durch seine gesamte Anlage und durch die Einzelausstattung die Schule zur modernsten Athens macht. Ein helles Treppenhaus bindet das alte an das neue Gebäude.
1934: Klassenlehrer / υπεύθυνος καθηγητής Hans Wende
	Εξαιτίας του νέου εκπαιδευτικού νόμου για τα ξένα σχολεία το 1931 η Σχολή γνώρισε μια απειλητική για την ύπαρξή της κρίση. Παιδιά ελληνικής ιθαγένειας μπορούσαν να φοιτήσουν σε ξένα σχολεία μετά την ολοκλήρωση της εξαετούς υποχρεωτικής φοίτησης στο Δημοτικό. Το νηπιαγωγείο σταμάτησε τη λειτουργία του. Όλα τα Ελληνόπουλα στις μικρές τάξεις (έως και την 6η) έφυγαν από τη Σχολή. Οι τάξεις έως και την 6η είχαν συνολικά 41 μη Έλληνες μαθητές και μαθήτριες.	Wegen des  neuen griechischen Erziehungsgesetzes  über die Auslandsschulen im Jahr 1931 wurde die Schule in eine existenzbedrohende Krise gestürzt. Kinder griechischer Nationalität konnten erst nach der 6jährigen Grundschule eine ausländische Schule besuchen. Der Kindergarten musste seinen Betrieb einstellen. Alle griechischen Kinder der untersten Klassen (bis inkl. 6. Klasse) verließen die Schule. Die untersten 6 Klassen hatten dann insgesamt 41 nicht griechische Schülerinnen und Schüler.
1934: Sommerfest / Καλοκαιρινή γιορτή
	Αν και η Σχολή προσπάθησε να λειτουργήσει γλωσσικά τμήματα το απόγευμα, η λειτουργία τους απαγορεύτηκε από το ελληνικό υπουργείο. Έτσι Έλληνες μαθητές με λιγοστές έως και τελείως ανύπαρκτες γνώσεις Γερμανικών εγγράφονταν στην  Quarta την πρώτη τάξη ενός εξατάξιου Γυμνασίου. Παρά  τις όποιες δυσκολίες το πείραμα πέτυχε….	Obwohl die Schule nachmittags private Sprachkurse anzubieten versuchte, wurde die Durchführung solcher Kurse vom gr. Ministerium verboten. So wurden  griechische Schüler mit geringen oder auch völlig fehlenden Deutschkenntnissen in die Quarta, als erste Klasse eines sechsjährigen Gymnasiums eingestuft. Trotz aller Probleme glückte dieses Experiment….
1934: Ausflug nach Varkiza / Εκδρομή στη Βάρκιζα
	Το 1938 η Σχολή αναγνωρίστηκε ως  Oberschule (ανώτερο εκπαιδευτήριο). Στη Σχολή διορίστηκε παράλληλα με το Γερμανό και ένας Έλληνας διευθυντής. Στην ουσία αυτό συνέβαινε από χρόνια. Η Σχολή πήρε κατ΄ εξαίρεση ειδική άδεια για τη λειτουργία μεικτών τμημάτων, γιατί ο νόμος όριζε το διαχωρισμό των τάξεων και των φύλων!	Im Jahre 1938  wurde die Schule als Deutsche Oberschule anerkannt. Die Schule bekam einen griechischen Direktor neben dem deutschen, obwohl es in der Praxis schon seit   Jahren so war. Für die Koedukationsklassen als Ausnahme – das Gesetz schrieb die Trennung von Klassen und Geschlecht vor – erhielt die Schule eine Sondergenehmigung.
1936: Besuch des Erziehungsministers Rust / Επίσκεψη του Υπουργού Παιδείας Rust	1936: Empfang des Ministers Rust / Υποδοχή του Υπουργού Rust	1936: Schulfest / σχολική γιορτή (Dr. Romain, Hans Wende)
1936: Hans Wende, Olympia / Αρχαία Ολυμπία
	Στις 28 Οκτωβρίου 1940 διακόπηκαν τα μαθήματα. Πολλοί καθηγητές επέστρεψαν στη Γερμανία. Παρόλα αυτά συνεχίστηκαν τα μαθήματα σε ιδιωτικές κατοικίες. Δάσκαλοι εδώ ήταν ο λίγο μεγαλύτερος από τους „μαθητές” του Βύρωνας Θεοδωρόπουλος, τότε υπόδειγμα μαθητού και αργότερα Έλληνας υψηλόβαθμος διπλωμάτης και ο κ. Lichtenberg, ένας όχι „καθαρόαιμος” τέως καθηγητής της Σχολής, στον οποίο ο διευθυντής της Σχολής Dr. Romain εξασφάλισε ένα βοηθητικό εισόδημα. Έτσι μπόρεσαν να πάρουν τον Μάρτιο του 1941 το απολυτήριο τους μαθητές όπως ο Αλέκος Κυριακός, ο  Peter Mondo, ο Θέμης Πάνος, η Έντα Σαραμάντη, η  Sonja Dengel Caridis και ο Μιλιτιάδης Καρύδης, ο παγκόσμια γνωστός αρχιμουσικός.	Am 28. Oktober 1940 wurde der Unterrichtsbetrieb eingestellt. Viele Lehrer kehrten nach Deutschland zurück. Trotzdem wurde in Privatwohnungen, weiter unterrichtet. Lehrer hier war der nur wenig ältere Vyron Theodoropoulos, Musterschüler in seiner Zeit und später hoher griechischer Diplomat und Herr Lichtenberg, ein nicht „reinrassiger” ehemaliger Lehrer der Schule, dem Dr. Romain, Direktor der Schule, dadurch ein Nebeneinkommen verschaffte. So konnten  Alekos Kyriakos, Peter Mondo, Themis Panos, Edda Saramandi, Sonja Dengel Caridis und Miltiades Caridis, der weltberühmte Dirigent, im März 1941 die Reifeprüfung ablegen.
Sounion Fahrt vor dem Krieg / Εκδρομή στο Σούνιο πριν από τον πόλεμο
	Μετά την κατάληψη της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής η Σχολή επαναλειτούργησε στις 14 Μαΐου 1941. Το καλοκαίρι του 1941 φτιάχτηκε καινούριος όροφος στο κτίριο του  Dörpfeld. Πολλοί Έλληνες μαθητές συνέχιζαν να φοιτούν στη Σχολή. Τα πολεμικά γεγονότα του 1944 οδήγησαν εκ νέου στο κλείσιμο της Σχολής.  Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω ότι μέχρι σήμερα λείπει μια ακριβής αξιολόγηση και επανεξέταση των πηγών και κυρίως αρχείων της Σχολής της εποχής του πολέμου αλλά και γενικότερα.	Nach der Besatzung von Athen durch deutsche Truppen wurde am 14. Mai 1941 der Unterrichtsbetrieb wieder aufgenommen. Im Sommer 1941 wurde der Dörpfeldbau aufgestockt. Weiterhin besuchten viele griechische Schüler die DSA. Aufgrund der Kriegsereignisse des Jahres 1944 musste die Schule aufgegeben werden. In diesem Punkt möchte ich betonen, dass es bislang die genaue Auswertung und Überprüfung der Quellen und vor allem der schulischen Akten der Kriegszeit und allgemein jener Zeit  noch fehlt.
Metsovoustr.
	Η Σχολή επαναλειτούργησε την 1η Οκτωβρίου 1956. Οι προσπάθειες να επανέλθει στο παλαιό κτίριο της Αραχώβης απέτυχαν και για αυτό αποκτήθηκε μια παλαιά μονοκατοικία στη Μετσόβου 4. Τη δεύτερη χρονιά αναζητήθηκε κι άλλο κτίριο, 150 μέτρα πιο μακριά, στη γωνία Μετσόβου και Ρεθύμνου. Η συνεχής αύξηση οδήγησε στην ενοικίαση ενός τρίτου κτιρίου επί της Πατησίων 58 με κοινή αυλή με το πρώτο κτίριο.	Erst am 1. Oktober 1956 wurde die Schule wieder eröffnet. Die Bemühungen in das alte Gebäude in der Arachovis einzuziehen, scheiterten und deswegen wurde ein altes Wohnhaus in der Metsovoustr. 4 erworben. Im zweiten Jahr musste ein weiteres Gebäude an der Metsovou und Rethymnou dazu geworben werden. Das stetige Wachstum erzwang die Anmietung eines dritten Gebäudes in der Pattision 58 mit gemeinsamem Pausenhof mit dem 1. Gebäude.
Gebäude nach 1956 / τα κτίρια μετά το 1956
	Οι εισαγωγικές εξετάσεις για το ελληνικό Γυμνάσιο δίνονταν ενώπιον εξεταστικής επιτροπής του ελληνικού υπουργείου Παιδείας. Για να διευκολυνθεί η εισαγωγή των Ελληνόπουλων στο Γυμνάσιο, ξεκίνησαν προπαρασκευαστικά μαθήματα Γερμανικών το απόγευμα. Στις πρώτες έξι τάξεις (Δημοτικό, Quinta  και Sexta) δεν ήταν εγγεγραμμένοι Έλληνες μαθητές. Στις επόμενες τάξεις παρακολουθούσαν μαζί το μάθημα Έλληνες και Γερμανοί σε ένα πραγματικό σχολείο συνάντησης. Από το σχολικό έτος 1960/61 υπάρχει ένας ξεκάθαρος διαχωρισμός σε γερμανικό και ελληνικό τμήμα.	Die Aufnahmeprüfung für den Eintritt ins Gymnasio legten die griechischen Schüler vor einer Prüfungskommission des griechischen Erziehungs-ministeriums ab. Um den griechischen Kindern den Eintritt in das Gymnasio zu ermöglichen, wurden nachmittags in Deutsch eingeführt, die bis heute zum festen Programm der DSA gehören. In den ersten sechs Klassen (Grundschule, Sexta und Quinta) befanden sich keine Griechen. In die darüberliegenden Klassen gingen deutsche und griechische Kinder gemeinsam, also eine echte Begegnungs-abteilung. Seit dem Schuljahr 1960/61 gibt es eine klare getrennte griechische und deutsche Gymnasialabteilung.
Metsovou: das Treppenhaus / το κλιμακοστάσιο στη Μετσόβου	Metsovou Gebäude / το παλιό σχολείο της Μετσόβου	1966: Der erste Schultag in der Metsovou / πρώτη ημέρα σχολείου στη Μετσόβου
1966: Grundsteinlegung in Paradissos / Θεμέλιος λίθος στον Παράδεισο	1966: Weihe bei der Grundsteinlegung / Αγιασμός Θεμελίων	1966: Die jüngste Schülerin der DSA, Christiane Marcczinski, unterschreibt die Urkunde für den Grundstein / Η μικρότερη μαθήτρια της ΓΣΑ, Κριστιάνε Μαρτσίνσκι υπογράφει το επίσημο έγγραφο του θεμέλιου λίθου
	Nach vielen Verzögerungen, Enttäuschungen und Verhandlungen konnte die Grundsteinlegung des neuen Gebäudes in Paradissos am 24. November 1966 stattfinden. Das Richtfest wurde am 25sten November 1967 gefeiert. Zum Beginn des 37Schuljahres 1968/69 kann der Unterricht im Neubau in Paradissos aufgenommen werden.	Μετά από πολλές καθυστερήσεις, απογοητεύσεις και διαπραγματεύσεις ο θεμέλιος λίθος του νέου κτιρίου στον Παράδεισο μπήκε στις 24 Νοεμβρίου του 1966. Η ολοκλήρωση του βασικού έργου εορτάστηκε με πανηγυρικό τρόπο στις 25 Νοεμβρίου 1967. Τα μαθήματα ξεκίνησαν στις νέες εγκαταστάσεις στον Παράδεισο το Σεπτέμβριο του 1968.

1834–1895:  ΑΠΟ ΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ

1896–1917:  ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

1921–1944:  ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

1956–1968:  ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΣΤΟ ΜΑΡΟΥΣΙ

Ο χάρτης της περιοχής του σημερινού Κολωνακίου δείχνει την οδό Αγχεσμού (από το 1913 και μετά: Βουκουρεστίου) στην διασταύρωση της οποίας με την οδό Σκουφά (Σκουφά 35) ξεκίνησαν το 1897 τα πρώτα μαθήματα της νεοσύστατης τότε Γερμανικής Σχολής και ένα χρόνο μετά, επειδή ο χώρος ήταν μικρός η Σχολή μεταφέρθηκε στην οδό Ομήρου, λίγο πιό πάνω από την οδό Πανεπιστημίου, εκεί που τότε ήταν ο “Σύλλογος Φιλαδέλφεια” και σήμερα είναι το “Ινστιτούτο Γκαίτε”.

Στον χάρτη βλέπουμε τις οδούς Δημοκρίτου και Ηρακλείτου να ξεκινούν πιό ψηλά από ότι ξεκινούν η σημερινή Βουλή των Ελλήνων να αναφέρεται ως Βασιλικό Ανάκτορο.

Αγχεσμός ήταν η ονομασία της περιοχής μέχρι το 1832 και μετά άλλαξε όπως άλλαξαν ή χάθηκαν άλλες ονομασίες περιοχών. Ανδημοσιεύουμε το κείμενο της Κατερίνας Μαντά που δημοσίευσε στις 15 Μαΐου 2013 το περιοδικό “the K-magazine”:

Παλιές ονομασίες περιοχών της Αθήνας !‏

Από Κατερίνα Μαντά | 15 Μαΐου, 2013

Αλήθεια που μένετε στην Αθήνα; στο Βατραχονήσι; στον Βουρλοπόταμο; στον Δράκο; ή στις Αγελάδες;

Τι, δεν σας θυμίζουν τιποτα, δεν τις γνωρίζετε αυτές τις περιοχές; Κι όμως πρόκειται για την περιοχή του Ζαπείου, το Παγκράτι, την Αμφιθέα!

Ναι, οι περισσότερες περιοχές της Αθήνας, αλλά και προάστια πριν μερικές δεκαετίες είχαν κάποιες διαφορετικές ονομασίες, που έχουν απίστευτο ενδιαφέρον να μάθουμε!

-Αγά Βρύση : Η πλατεία Αγίου Παντελεήμονα

-Αγάμων (πλατεία) : Η πλατεία Αμερικής

-Αγελάδες : Σημείο του κήπου του Ζαππείου προς το τέρμα της οδού Ηρώδου του Αττικού.

-Αγιότρηση : Περιοχή στα Νέα Λιόσια

–Αγχεσμός : Μέχρι το 1832 ο Λυκαβηττός, μετά τα Τουρκοβούνια

-Αέρηδες : Τέρμα της Αιόλου

-Αλώνια : Πλατεία Θησείου

-Αμπατζήδικα : Τσαρουχάδικα, ονομασία της οδού Πανδρόσου στο Μοναστηράκι

-Αναφιώτικα : συνοικία της Αθήνας στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης στα όρια της συνοικίας της Πλάκας

-Ασπροχώματα : νότια της Πέτρου Ράλλη, από την Αγία Αννα μέχρι τη Νίκαια

-Βαριές : Κάτω Κηφισιά

-Βατραχονήσι : τμήμα μεταξύ του Παναθηναϊκού Σταδίου και του Παγκρατίου

-Βοϊδολίβαδο : Περιοχή της φαληρικής παραλίας στο τέρμα της λεωφόρου Συγγρού

-Βουρλοπόταμος : Η Αμφιθέα

-Βοϊδοπνίχτης :Χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό

-Βρωμολίμνη : Λίμνη Βουλιαγμένης

-Γούβα : Αθηναϊκή συνοικία που εκτείνεται από το Α” Νεκροταφείο ως την περιοχή της Δάφνης

-Δαρδανέλια : Τοπωνύμιο περιοχής του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου και Κριεζώτου

-Δεκοχτούρα : Ονομασία υψώματος απέναντι από το Γηροκομείο στη λεωφόρο Κηφισίας

-Δικηγορικά : περιοχή στη Γλυφάδα

-Δράκος : Το λιμάνι του Πειραιά

-Ελαιοτριβεία : Περιοχή στη συμβολή των λεωφόρων Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών και της οδού Σερρών

-Εφοριακά : οικισμός του Δ. Αλίμου

-Θεόσπιτα : Ονομασία της περιοχής της πειραϊκής χερσονήσου μεταξύ της Νέας Καλλίπολης και της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων

-Θων : Ονομασία της περιοχής του τέρματος των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας και Αλεξάνδρας, στους Αμπελοκήπους, όπου υπήρχε η έπαυλη του Θων, επιμελητή των ανακτόρων επί Γεωργίου Α”

-Καρβουνιάρικα : το βορειοδυτικό άκρο του λιμένος Πειραιώς

-Κατσικάδικα : Γύρω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στα Κάτω Πετράλωνα δηλ. η περιοχή μεταξύ της οδού Πειραιώς & της γραμμής του τρένου των ΗΣΑΠ

-Κατσιπόδη : Νέος Κόσμος

-Κερατόπυργος : Γειτονιά του Κερατσινίου

-Κλωναρίδη : περιοχή στα Κάτω Πατήσια

-Κουκουριάνοι : Περιοχή από τα Νέα Λιόσια μέχρι το Καματερό στους πρόποδες του Αιγάλεω

-Καράουσι: Τουρκική ονομασία της δυτικής πλευράς του Αρείου Πάγου

-Κόκκινα χώματα : Περιοχή στους Αμπελοκήπους

-Κουκουβάουνες : H Μεταμόρφωση

-Λαδοξύστης : Η Αγίας Άννης και η γύρω περιοχή, στα όρια του Αιγάλεω

-Λεβίδη : Η περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου)

-Λυκότρυπα : Η Λυκόβρυση

-Μαγκουφάνα : Ανάμεσα Πεύκη και Μαρούσι

-Μουνιχία : Το Τουρκολίμανο

Από το βιβλίο του Κώστα Δημητριάδη “Παληές Γειτονιές” γίνεται μία αναφορά στις περιοχές του Λυκαβηττού, της Δεξαμενής και του Κολωνακίου. Η οδός αναφέρεται ως “Αγχέσμου” (τονίζεται στην παραλήγουσα) και επιβεβαιώνετια το γεγονός της αλλαγής της ονομασίας σε “Βουκουρεστίου” το 1913.

	Η οδός Πινδάρου, εκεί που σήμερα είναι τα σκαλάκια πάνω από την οδό Αναγνωστοπούλου. Στο βάθος μπροστά από το κτίριο όπου τελειώνει η Πινδάρου πρέπει να περνά η οδός Ακαδημίας. Η περιοχή χρησιμοποιείτο ως βοσκότοπος γύρω στο 1920. Η φωτογραφία είναι δανεισμένη από την εκπομπή: ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Η οδός Ομήρου στην διαστύρωσή της με την Ακαδημίας, στην οποία διακρίνονται και οι γραμμές του τραμ. Στο βάθος φαίνεται ο Λυκαβηττός.	1900: Η οδός Λυκαβηττού στην διαστύρωσή της με την οδό Σκουφά, στην οποία διακρίνονται αρστερά το σημείο που σήμερα είναι το “Φίλιον” (πρώην “Dolce”), δεξιά το οικόπεδο όπου σήμερα βρίσκεται ο Άγιος Διονύσιος. η φωτογραφία είναι από το Παλιατζίδικο των Αναμνήσεων

Η Γερμανική Σχολή ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα από το Κολωνάκι. Στην αρχή από την οδό Σκουφά 35 και λίγο μετά τον Ιανουάριο 1897 στην οδό Ομήρου, εκεί που ήταν ο Ελληνογερμανικός Σύλλογος “Φιλαδέλφεια” και σήμερα βρίσκεται το Ινστιτούτο Γκαίτε. Δυστυχώς δεν έχουμε βρει φωτογραφίες του κτιρίου της Φιλαδέλφεια, το οποίο σημειωτέον γκρεμίστηκε το 1952 για να δώσει τη θέση του στο σημερινό κτίριο του Γκαίτε.

Πρόσφατα είχαμε δημοσιεύσει στο τεύχος του “montags” Της 4ης Απριλίου 2016 ένα δημοσίευμα από το τεύχος του Journal of Olympic History, που μας έστειλε ο Volker Kluge, στο οποίο υπαρχει μία φωτογραφία βγαλμένη “στη Γερμανική Σχολή”. Ποιά Γερμανική Σχολή; της Ομήρου, δηλαδή του “Συλλόγου Φιλαδέλφεια”;

Στην προσπάθειά μας να εντοπίσουμε μία φωτογραφία της εποχής του τέλους του 19ου αιώνα, ήρθε η απρόσμενη βοήθεια της Ειρήνης Λούβρου, ιδιοκτήτριας των εκδόσεων “Ολκός”, η οποία θυμήθηκε ότι το 2007 είχε εκδώσει το βιβλίο του Hubert Pernot: “Εξερευνώντας την Ελλάδα – Φωτογραφίες 1898-1913”, όπου φιλοξενείται μία φωτογραφία από την οδό Ομήρου των τελών του 19ου αιώνα.

Στις δύο φωτογραφίες, τραβηγμένες από την οδό Πανεπιστημίου κοιτώντας την Ομήρου προς τον Λυκαβηττό, φαίνεται αριστερά η Καθολική Εκκλησία του Αγίου Διονυσίου με τις καμάρες και δεξιά πιό πίσω (τρίτο) το Ινστιτούτου Γκαίτε στη σημερινή (κάτω) φωτογραφία αλλά και στην επάνω, ξεχωρίζοντας ελαφρά επειδή είναι λευκό, όπου βέβαια μιλάμε για τον Σύλλογο Φιλαδέλφεια. Ακριβώς απέναντί τους (αριστερά στη φωτογραφία) υπάρχει ένα νεοκλασσικό κτίριο με τρία παράθυρα απείραχτο από το χρόνο, το οποίο ανήκει στην Καθολική Εκκλησία.

Στη σημερινή φαίνεται δεξιά το κτίριο της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Στην παλαιά έχουμε το παιλαιό κτίριο της Αρχαιολογικής Εταιρείας, που κατεδαφίστηκε και αντικαταστάθηκε από το νεότερο, και λίγο πιό πίσω μία άλλη που έδωσε τη θέση της στο πολυώροφο γκαράζ της Ομήρου.

Ευχαριστώντας ιδιαίτερα την Ειρήνη Λούβρου για την βοήθεια και την άδεια της δημοσίευσης, δίνουμε τα link τόσο του βιβλίου όσο και των εκδόσεων Ολκός “Εξερευνώντας την Ελλάδα” – Hubert Pernot Εκδόσεις Ολκός

Στη συνέχεια όλων των προσπαθειών για υλικό βρέθηκε άλλη μία αεροφωτογραφία, σπάνια και αυτή από το 1931, σαν από google maps, όπου διακρίνεται η η Καθολική Εκκλησία του Αγίου Διονυσίου και απέναντί της ξεκαθαρίζεται απόλυτα η εικόνα. Στην γωνία δεξιά το παλαιό κτίριο της Αρχαιολογικής Εταιρείας, αμέσως μετά το κενό (κήπος?), ακολουθεί το κτίριο που έγινε γκαράζ και μετά αυτό του “Φιλαδέλφεια”, που είναι πιό χαμηλό.

Επίσης, μία ενδιαφέρουσα αναφορά γιά τον ΚΑθολικό Ναό που κτίστηκε μεταξύ 1853 και 1891 ευρίσκεται στο site του έργου «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ» στην ενότητα Αρχείο Νεοτέρων Μνημείων.

Αργήσαμε, αργήσαμε και γλύστρισε μέσα από τα χέρια μας η ευκαιρία να καταγράψουμε όλα αυτά που συνέβαιναν στην “αυλή των θαυμάτων” όχι εκείνης της εποχής αλλά των χρόνων, που θα ακολουθούσαν. Γνωρίζαμε ότι ο Γεώργιος Ράλλης, ο Γεώργιος Αλέξανδρος Μαγκάκης, η Νάτα Μελά, ο Απόστολος Πίτσος, η Νίκη Γουλανδρή, ο Ρένος Ρώτας, ο Αλέκος Κυριακός, η Σωσώ Χουτοπούλου, ο Κώστας Αξελός, η Έλλη Αλεξίου, η Ελένη Παπαδάκη, η Δέσπω Διαμαντίδου, ο Μιλτιάδης Καρύδης, ο Βύρων Θεοδωρόπουλος, η Έβη Τουλούπα, ο Γιοχάννες Παπαλέκας, η Μαρίεττα Ράδοβιτς, η Αλίκη Περρωτή, ο Αλέξανδρος Μακρής, ο Αργύρης Φορτούνας, ο Βασίλης Μαυρίδης, η Ηλέκτρα Αποστόλου, ο Πλάτων Παντελούρης, η Έρση Λάγκε, η Βεατρίκη Δημητριάδου άφησαν τα ίχνη τους στο χώμα της αυλής της Αραχώβης.

Ήταν οι μόνοι; Όχι βέβαια, ήσαν πολλοί άλλοι και άλλες και κάθε μέρα που ψάχνουμε όλο και ξετρυπώνουμε κάποια ονόματα. Πόσο σπουδαίο ήταν το σχολείο μας εκείνη την εποχή; Ήταν πολύ σπουδαίο, μάζευε την αφρόκρεμα της κοινωνίας. Όλοι θέλανε τα παιδιά τους να πάνε στη Γερμανική. Οι “επώνυμες” οικογένειες δεν το διαπραγματεύονταν και εμείς μόνο σήμερα φαίνεται ότι αγνοούμε παντελώς όλη εκείνη την αίγλη που περιέβαλε την Αραχώβης με τα δύο κτίσματα του Wilhelm Dörpfeld και την προσθήκη του Gustav Eglau με το Treppenhaus (κλιμακοστάσιο) που φιγουράρει στην αφίσα των “Αποφοίτων του Πολέμου”.

Για να είμαστε δίκαιοι θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η Σχολή έκλεισε δύο φορές: μία στον Α’ και μία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και γιά πολλά παιδιά “χάθηκε” η συνέχεια. Πολλοί αλλάξανε σχολείο, πήγανε στου Μακρή ή αλλού, και κάποιοι απέφυγαν να πούνε ότι ήσαν στην Γερμανική Σχολή. Τέλος πάντων.

Περνώντας μιά μέρα από τα Βριλήσσια πήρε το μάτι μας μία επιγραφή, που έγραφε “Σχολή Ματέυ”.

Ποιός είναι ο / η Ματέυ; Ο καθηγητής Georg Alexander Mathéy ήταν ζωγράφος και γραφίστας, του οποίου η σύζυγος Πολυξένη ήταν μαθήτρια της Σχολής στο διάστημα 1908-1914, σχεδίασε το 1938 την καρφίτσα με το κεφάλι της Αθηνάς, που απετέλεσε το πρώτο σήμα της Γερμανικής Σχολής. Αυτά αναφέρει το site μας στην ενότητα “Σύλλογος / Έμβλημα”.

Και εδώ αρχίζουν τα πρώτα βήματα της έρευνας:

– ποιά είναι η Πολυξένη Ματέυ;

– ποιά είναι η οικογένεια της Πολυξένης;

Ε, λοιπόν ο πατέρας της Πολυξένης ήταν ο χημικός Όθων Ρουσόπουλος, ιδρυτής της «Εμπορικής και Βιομηχανικής Ακαδημίας», «πατριώτης βουλευτής και αντιβενιζελικός. Φίλος του Ίωνα Δραγούμη». Μητέρα της,­ η γεννημένη στη Λειψία από οικογένεια Καστοριανών γουναράδων ­Ελένη Ναούμ, «μια δραστήρια γυναίκα, φεμινίστρια, συνεργάτις της Καλλιρρόης Παρέν, διανοούμενη, που διάβαζε ακόμη και… Φρόιντ».

Η Πολυξένη σπούδασε με τον τότε φημισμένο καθηγητή πιάνου: Βόλντεμαρ Φρήμαν. Το 1922, είκοσι χρονών, τη συναντάμε στη Λειψία, όπου συνέχισε τις σπουδές της στο πιάνο και έγινε σολίστ. Το 1926 παντρεύτηκε στη Λειψία τον ελληνικής καταγωγής (Ματθαίου) Ρουμάνο ζωγράφο Georg – Alexander Mathey. Γνώρισε τον συνθέτη Carl Orff αργότερα, το 1934, ως καθηγητή , στο Μόναχο. Η ίδια λέει: « ‘Ενιωθα ότι το επάγγελμα του πιανίστα δε με ικανοποιούσε. Έτσι πήγα στο Μόναχο, στη θρυλική πια σχολή Günther , για να ασχοληθώ με έναν κλάδο που ανέκαθεν με τραβούσε: Μουσική και Κίνηση». Με αυτά τα εφόδια και την αγάπη της στο χορό, τη μουσική και τη διδασκαλία, ιδρύει το 1938 στην Αθήνα μια μοναδική στο είδος της σχολή.Η πινακίδα γράφει: «Σχολή Γυμναστικής, Ρυθμικής και Χορού, Πολυξένης Ματέϋ-Ρουσοπούλου».

Και δεν τελειώσαμε εδώ. Η αδελφή της Πολυξένης ήταν η Αγνή Ρουσοπούλου. Η Αγνή φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών, μία εκ των πέντε φοιτητριών του ακαδημαϊκού έτους 1918, από τις πρώτες δικηγόρους στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αφού πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Λειψία και στο Ρότσεστερ πάνω στο εργατικό δίκαιο, επέστρεψε στην Αθήνα όπου και ανέπτυξε πολύμορφη δράση στο γυναικείο κίνημα. Ήταν προϊσταμένη του νομικού τμήματος του Συμβουλίου Ελληνίδων και ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της «Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυναικών Δικηγόρων». Αρθρογραφούσε στα φεμινιστικά περιοδικά «Ελληνίς» και «Ο Αγώνας της Γυναίκας» για την κοινωνική πολιτική και την εργατική νομοθεσία, ασχολήθηκε με το μεταναστευτικό πρόβλημα, τα ποινικά δικαστήρια ανηλίκων, με ζητήματα κοινωνικής πρόνοιας και τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με ποικίλα άλλα θέματα (όπως με το ζήτημα της νομικής θέσης της γυναίκας στον Αστικό Κώδικα, την προίκα, τις παράνομες υιοθεσίες κλπ.)

Όλα αυτά βεβαίως υπάρχουν στα βιογραφικά των δύο κοριτσιών:

Στην ενότητα “Μουσική”: Πολυξένη Ματέϋ-Ρουσοπούλου…

Στην ενότητα “Οικονομία-Νομικά”: Αγνή Ρουσοπούλου…

Τα χρόνια του Πολέμου η Γερμανική Σχολή στην Αραχώβης λειτουργούσε ως Οκτατάξιο Γυμνάσιο. Έχει λοπόν ένα ενδιαφέρον να αναφέρουμε τα όσα ίσχυαν εκείνη την εποχή, αλλά και όσα είχαν προηγηθεί από τη εποχή του Όθωνα:

Οι Έλληνες λογίζονται φιλεκπαιδευτικός λαός. Είτε λόγω της αρχαιοελληνικής παράδοσης, είτε λόγω της γεωγραφικής θέσης και του γεωγραφικού αναγλύφου, είτε λόγω της ιδιαιτερότητας της ελληνικής γλώσσας η οποία επί Ελληνιστικών χρόνων ήταν η κυρίαρχη γλώσσα του δυτικού κόσμου, η λαϊκή σοφία έχει αποκρυσταλλωμένη άποψη υπέρ του σχολείου. Το “άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο” αντικατοπτρίζει τον διαρκή πόθο των Ελλήνων για το σχολείο. Μετά την Ακαδημία του Πλάτωνα και το Λύκειο του Αριστοτέλη, οι Έλληνες δούλοι που αναλαμβάνουν τη μόρφωση των Ρωμαίων, το Βυζάντιο που ιδρύει σχολεία και κατά το Μεσαίωνα, ο ελληνικός Χριστιανισμός με τα “ιερογράμματα”, διατηρούν την παράδοση του σχολείου.

Με την άφιξή του στην Ελλάδα το 1828, ο Ιωάννης Καποδίστριας ιδρύει ορφανοτροφεία στην Αίγινα και τον Πόρο, όπου τα ορφανά ελάμβαναν γενική μόρφωση και επαγγελματική εκπαίδευση και όπου παράλληλα λειτουργούσαν διδασκαλεία για τη μόρφωση των δασκάλων. Ιδρύεται γεωργική σχολή στην Τίρυνθα, ιερατική σχολή στον Πόρο και στρατιωτικό σχολείο στο Ναύπλιο. Με τον Όθωνα, το 1933, εκδόθηκε διάταγμα που καθόριζε τις αρμοδιότητες της “επί των Εκκλησιαστικών γραμματείας” που ήταν το πρώτο υπουργείο παιδείας. Οι Βαυαροί διαίρεσαν την όλη εκπαίδευση σε τρεις κύκλους, τη στοιχειώδη εκπαίδευση, τη μέση και την ανώτερη. Τη στοιχειώδη εκπαίδευση ονόμασαν Δημοτική, διότι η διοίκηση και η εποπτεία ανατέθηκαν στους Δήμους, σύμφωνα με τον νόμο της 6ης Φεβρουαρίου 1834 που ήταν πιστό αντίγραφο του γαλλικού νόμου του 1833, και η διάρκεια φοίτησης προβλεπόταν να είναι επταετής. Βάσει αυτού του νόμου, ιδρύθηκε Διδασκαλείο στο Ναύπλιο το 1835, όπου εισήχθη η αλληλοδιδακτική μέθοδος. Το 1836 συστάθηκε η “Φιλεκπαιδευτική εταιρία” που ίδρυσε σχολεία θηλέων και προετοίμασε τις πρώτες δασκάλες. Δυστυχώς όμως ούτε η υποχρεωτική φοίτηση ούτε η επταετής διάρκεια εφαρμόστηκαν και η θέση των δασκάλων ήταν τραγική. Το 1844, λόγω της απροθυμίας των δήμων να ιδρύσουν και συντηρήσουν σχολεία εκδόθηκε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο “εις την δημοτική εκπαίδευσιν συντρέχει και το κράτος κατά το μέτρον της ανάγκης των δήμων”. Παρ’ όλα ταύτα η κατάσταση χειροτέρεψε και το 1863 το διδασκαλείο έκλεισε. Το 1871 ιδρύεται στην Αθήνα ο “Σύλλογος προς διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων” μέλη του οποίου το 1874 ιδρύουν το εξατάξιο “Πρότυπο δημοτικό σχολείο” στην Αθήνα και το τετρατάξιο “Παιδαγωγείο” στη Θεσσαλονίκη. Έτσι σ’ αυτήν την περίοδο ο εκπαιδευτικός κύκλος αποτελείται από το δημοτικό σχολείο με τετραετή φοίτηση, ακολουθεί το Ελληνικό σχολείο με τριετή φοίτηση και τέλος το Γυμνάσιο με τετραετή φοίτηση.

Οι δάσκαλοι το 1873 ιδρύουν τον “Ελληνικόν διδασκαλικόν σύλλογον” ο οποίος εκδίδει το περιοδικό “Πλάτων” και κατορθώνουν να υψώσουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και των πολιτικών για τα εκπαιδευτικά θέματα. Έτσι το 1876 ο υπουργός παιδείας στη Βουλή χαρακτηρίζει “την κατάσταση της εκπαίδευσης εμπαιγμόν δια το έθνος”. Ιδρύεται Διδασκαλείο τριετούς φοίτησης στην Αθήνα, καθώς και άλλα δύο στην Τρίπολη και στην Κέρκυρα, και το 1881 άλλο ένα στη Λάρισα. Το 1895, ο νόμος “Περί στοιχειώδους ή δημοτικής εκπαίδευσης” διαιρεί τα σχολεία σε κοινά, με έναν δάσκαλο όταν έχουν μέχρι 80 μαθητές, και πλήρη με δύο δασκάλους όταν έχουν μέχρι 140 μαθητές. Όταν οι μαθητές είναι μέχρι 200 το σχολείο είναι τριθέσιο και για περισσότερους από 200 τετραθέσιο. Όπου δεν ήταν δυνατόν να ιδρυθούν κοινά (μονοθέσια) σχολεία προβλεπόταν η ίδρυση γραμματοδιδασκαλείων. Επίσης ιδρύονται εξατάξια σχολεία οι απόφοιτοι των οποίων μπορούν να εγγραφούν στην τρίτη τάξη των “Ελληνικών” σχολείων.

Το 1921, τα “κοινά” σχολεία αφομοιώνονται με τα “εξατάξια”, το 1929 επί Βενιζέλου καθορίζεται εξαετής η διάρκεια της δημοτικής εκπαίδευσης και το όριο για την ίδρυση μονοθέσιου δημοτικού σχολείου κατεβαίνει στους 15 μαθητές, με στόχο την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, διότι σύμφωνα με την απογραφή του 1828 υπήρχαν 3500 συνοικισμοί με λιγότερα από 15 παιδιά σχολικής ηλικίας και έτσι, κάθε χρόνο, πάνω από 25.000 παιδιά δεν γραφόντουσαν σε κανένα σχολείο. Παρ’ όλα αυτά, κατά τη στατιστική του 1936, ενώ στην πρώτη τάξη γραφόντουσαν 200.000 μαθητές, από την έκτη τάξη αποφοιτούσαν μόνο 75.000. Το 1954, στο 3094/1954 (ΦΕΚ252 τ.Α) νομοθετικό διάταγμα “περί καταπολεμήσεως του αναλφαβητισμού” ιδρύονται τα “νυχτερινά σχολεία” για την παροχή της βασικής μόρφωσης σε μαθητές ηλικίας 14 έως 20 ετών, οι οποίοι λόγω της κατοχής και του εμφυλίου δεν είχαν ολοκληρώσει τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Στο ίδιο διάταγμα προβλέπεται ότι, μετά το 1962, όποιος δεν έχει απολυτήριο δημοτικού σχολείου δε θα μπορεί να διευθύνει επιχείρηση ή βιοτεχνικό κατάστημα. Έτσι το 1953-54 λειτούργησαν 2.300 νυχτερινά σχολεία με 67.000 μαθητές και 2.350 δασκάλους, πολλοί από τους οποίους εργάστηκαν δωρεάν. Στη στατιστική της UNESCO για το 1957, το ποσοστό αναλφαβητισμού στην Ελλάδα ανερχόταν σε 25%, ενώ στην Τουρκία σε 68% και στη Γιουγκοσλαβία σε 27%.

Η μέση εκπαίδευση επίσης ξεκινάει με τη Βαυαρική αντιβασιλεία το 1836 και χωρίζεται σε δύο κύκλους: κατ’ αρχάς το τριετές “Ελληνικό σχολείο” κατ’ αντιστοιχία του Βαυαρικού “Latina” και κατόπιν, το τετραετές “Γυμνάσιο” το οποίο έχει ως στόχο την “… προπαρασκευήν των μαθητών που θέλουν να σπουδάσουν ανώτερες επιστήμες στα Πανεπιστήμια.” Οι δάσκαλοι των πρώτων καλούνται “Ελληνοδιδάσκαλοι” και των γυμνασίων “καθηγητές”. Όταν το Πανεπιστήμιο άρχισε να δίνει διπλώματα, διοριζόντουσαν στη μέση εκπαίδευση πτυχιούχοι της φιλολογίας και της φυσικομαθηματικής. Επειδή οι εκπαιδευτικοί διοριζόντουσαν, έπαιρναν μετάθεση ή απολυόντουσαν με αυθαίρετο τρόπο, το 1885 εκδόθηκε διάταγμα που όριζε ότι οι “λειτουργοί της μέσης εκπαίδευσης αναγνωρίζονται ως μόνιμοι”. Το διάταγμα αυτό ανακλήθηκε το 1886. Οι τύποι των σχολείων του 1836 βασικά παρέμειναν μέχρι την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929. Το 1922 ιδρύθηκαν τα “Πρακτικά Λύκεια” πάνω στο πρότυπο της Βαρβακείου σχολής, η οποία λειτουργούσε με ιδιαίτερο πρόγραμμα από το 1886. Το Βαρβάκειο ιδρύθηκε το 1843 ως γυμνάσιο στο οποίο είχε συμπληρωθεί και Ελληνικόν σχολείο, αλλά το 1886 μεταρρυθμίστηκε σε πρακτικό λύκειο για να εκπληρώσει “ειδικόν εκπαιδευτικόν σκοπόν” που ήταν “η ανάπτυξις και μόρφωσις της διανοίας, τως εις αυτό φοιτούντων μαθητών, η ηθική αγωγή και ειδικώς η προπέδευσις προς αυτάρκη σπουδήν των θετικών επιστημών”. Το 1915 το Βαρβάκειο συνδέθηκε με το “Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης” και αποτέλεσε το δεύτερο πρότυπο σχολείο της Ελλάδας.

Με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929 από τον Αλ. Δελμούζο, επί κυβερνήσεως Βενιζέλου, διαμορφώνονται δύο εξαετείς κύκλοι σπουδών. Στις μικρές κωμοπόλεις ιδρύονται διτάξια ημιγυμνάσια και κατώτερα επαγγελματικά σχολεία (γεωργικά, εμπορικά, βιομηχανικά, οικοκυρικά). Το 1930 ιδρύεται το Ανώτατον εκπαιδευτικόν συμβούλιον και στις 4 Ιουνίου 1930 ο Γ. Παπανδρέου, ως υπουργός παιδείας της κυβέρνησης Βενιζέλου, κλείνει δάνειο της Ελληνικής κυβέρνησης με σουηδική εταιρία για τις ανάγκες της παιδείας. Με το δάνειο αυτό, μέσα σε δύο χρόνια, 1930 έως 1932, ανεγέρθηκαν 145 διδακτήρια και αποπερατώθηκαν άλλα 1375. Έτσι προστέθηκαν 7376 αίθουσες διδασκαλίας για τις οποίες δαπανήθηκαν 1476 εκατομμύρια προπολεμικές δραχμές.

Η κυβέρνηση Μεταξά το 1937 τροποποιεί τους τύπους σχολείων της μεταρρύθμισης του Δελμούζου εισάγοντας το οκτατάξιο γυμνάσιο-λύκειο στο οποίο γράφονται οι μαθητές του Δημοτικού μετά την τετάρτη τάξη. Όσοι όμως δε θέλουν να συνεχίσουν στη μέση εκπαίδευση υποχρεώνονται να συνεχίσουν για άλλα δύο χρόνια στο δημοτικό ώστε να ολοκληρώσουν εξαετή υποχρεωτική στοιχειώδη εκπαίδευση. Τα έξι πρώτα χρόνια απετέλεσαν το εξατάξιο Γυμνάσιο και ακολουθεί το διτάξιο Λύκειο. Το 1944, με τον κατοχικό νόμο 1468 της 27-2-1944 επανέρχεται το εξατάξιο γυμνάσιο. Με την απελευθέρωση για τις χρονιές 1945 έως 1950, γράφονται στο Γυμνάσιο 138.000, 143.000, 165.000, 174.000 και 183.000 μαθητές αντίστοιχα, που αντιστοιχούσαν σε λιγότερους από 4.000 εκπαιδευτικούς. Έτσι, μετά από την έντονη κίνηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εκπαιδευτικών λειτουργών, δημιουργήθηκαν και πάλι σοβαρές ανησυχίες και το 1951, κατόπιν πρωτοβουλίας του Γ. Παπανδρέου, εκδόθηκε ο νόμος 1823 που προέβλεπε τον διαχωρισμό της μέσης παιδείας σε τριετές Γυμνάσιο και τριετές Λύκειο, το οποίο διαχωριζόταν σε φιλολογοϊστορικο Λύκειο και φυσικομαθηματικό Λύκειο. Στο 1ο άρθρο αυτού του νόμου καθορίζεται ότι ο σκοπός της Μέσης εκπαίδευσης είναι “η διάπλασις χρηστών πολιτών εν τω πλαισίω των ιδεωδών του Ελληνοχριστιανικού πολιτισμού”, ο οποίος και αναγνωρίστηκε αυτούσιος στο σύνταγμα της 1ης Ιανουαρίου 1951 ότι είναι ο σκοπός της μέσης και στοιχειώδους εκπαίδευσης. Ο νόμος αυτός δεν εφαρμόστηκε από την επελθούσα κυβέρνηση Παπάγου και το 1959 η κυβέρνηση Καραμανλή διατηρεί ενιαίο το Γυμνάσιο, αλλά μετά την 3η τάξη οι απόφοιτοι παίρνουν απολυτήριο που τους δίνει το δικαίωμα να εγγραφούν στις μέσες επαγγελματικές σχολές. Επίσης, κατά τα τρία τελευταία έτη το Γυμνάσιο διαχωρίζεται σε κλασικό, πρακτικό και όχι μόνο. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, υλοποιήθηκε ο νόμος 1823 που προέβλεπε το σημερινό τριτάξιο γυμνάσιο και τριτάξιο λύκειο. Αργότερα, το Λύκειο διαχωρίστηκε σε τριτάξιο ενιαίο λύκειο (ΓΕΛ) για όσους μαθητές είχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουν κανονικά την εκπαίδευσή τους και το τριτάξιο τεχνικό λύκειο (ΕΠΑΛ) για όσους δεν είχαν δυνατότητες να αντεπεξέλθουν στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μαθαίνοντας μέσω αυτού κάποια ειδίκευση. Σήμερα το Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.) προσφέρει εκτός από απολυτήριο, το οποίο είναι ισότιμο με του Γενικού Λυκείου, και Πτυχίο εξειδίκευσης βαθμού 3.

πηγή: wikipedia

Πολλοί παλαιοί αναφέρονται στον πρώτο χρόνο τους στην σχολή μιλώντας για την Quarta. Αναζητήσαμε όλες τις ονομασίες των τάξεων και η Marita Schwarz μας έδωσε τον πλήρη κατάλογο επισημαίνοντας, όπως θα δείτε, ότι η αρίθμηση  γίνεται αντίστροφα, δηλαδή η Prima (η πρώτη τάξη) είναι η δική μας τελευταία. Βεβαίως η τελευταία τάξη του Γερμανικού Τμήματος ήταν η 13η, κάτι που πλέον έχει καταργηθεί, οπότε οι του Ελληνικού Τμήματος αποφοιτούσαν στην 12η (Unterprima):

Nach 1945 wurde das Gymnasium zum „altsprachlichen Gymnasium“, das Realgymnasium zum „neusprachlichen Gymnasium“, schließlich die Oberrealschule zum „mathematisch-naturwissenschaftlichen Gymnasium“. 1974 wurden alle Gymnasien enttypisiert.

Die Klassen zählte man im Gymnasium rückwärts:

Sexta (VI) = Klasse 5 

Quinta (V) = Klasse 6 

Quarta (IV) = Klasse 7  

Untertertia (UIII) = Klasse 8 

Obertertia (OIII) = Klasse 9  

Untersekunda (UII) = Klasse 10  

Obersekunda (OII) = Klasse 11 

Unterprima (UI) = Klasse 12 

Oberprima (OI) = Klasse 13

Die Zählung hat sich in Resten bis heute erhalten („Sextanereinschulung“).

Η “Sütterlin Schrift” πήρε το όνομά της από τον γραφίστα Ludwig Sütterlin, στον οποίο είχε ανατεθεί από το Πρωσσικό Υπουργείο Επιστημών, Τέχνης και Πολιτισμού (Preußisches Ministerium für Wissenschaft, Kunst und Volksbildung) το έργο της δημιουργίας μίας μοντέρνας καλλιγραφικής γραφής το 1911. Ο προτεινόμενος από αυτόν τρόπος αντικατέστησε τους παλαιότερους “συνεχόμενους καλλιγραφικούς” τρόπους γραφής, που αναπτύχθηκαν τον 16ο αιώνα ταυτόχρονα με την χρήση των “τεμαχισμένων γραμμάτων” που εμφανίστηκαν στα βιβλία (Fraktur). Ο όρος Sütterlin χρησιμοποιείται σήμερα συχνά στις αναφορές όλων των εναλλακτικών τρόπων γραφής των “παλαιών γερμανικών”, παρ’ όλο που αυτή η ειδική γραφή διδασκόταν σε όλα τα γερμανικά σχολεία από το 1915 έως το 1941.

pelican schreibübungsblatt deutsche schrift

Περισσότερα: https://en.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCtterlin

Η μελέτη των Μαθητολογίων των χρόνων που η Σχολή ήταν στα κτίρια της Αραχώβης αποκαλύπτουν πολλά στοιχεία όχι μόνον για τα παιδιά αλλά και για τα επαγγέλματα των πατέρων τους. Έτσι εντοπίσαμε παιδιά που είχαν πατέρα αρχαιολόγο και απεθυθυνθήκαμε στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούο και συγκεκριμένα στην ερευνήτρια Katharina Brandt, η οποία ερευνά την δραστηριότητα των γερμμανών αρχαιολόγων στην Ελλάδα.

Από τις δηλώσεις στα μαθητολόγια προκύπτουν τα ονόματα των Wrede, Γκιλιέρου, Ziggeran, Buschor, Klehmet, Bronner, που έστειλαν τα παιδιά τους στην Σχολή.

Η Katharina Brandt μας διευκρίνισε για ορισμένους από αυτούς τα εξής:

– Walther Wrede (1893-1990), πρωτοήλθε στην Ελλάδα το 1921 και εργάστηκε ως καθηγητής στην Γερμανική Σχολή κατά το διάστημα 1921-26 και αναφέρεται βεβαίως και στο βιβλίο του J.G.Hansen και μάλιστα ως μέλος του Vorstand. Από το 1937 έως το 1944 ήταν διευθυντής του DAI και είχε στείλει στην Σχολή τα τρία παιδιά του (Hilde, Gustel και Andreas).

– Ernst Buschor (1886-1961), διετέλεσε Διευθυντής του DAI από το 1921-29 και εμφανίζεται ο γιός του Petros να φοιτά δύο χρονιές, το 1927-28 και το 1928-29 στην Β’ και Γ’ Δημοτικού αντίστοιχα.

– Reinhold Klehmet (1859-1915). Ο μαθητής της Σχολής αναφέρεται ως Παύλος Κλέμεντ, δίχως πατρώνυμο, γεννημένος το 1927, μετά το θάνατο του Klehmet, ο οποίος πιθανόν να είναι παππούς ή συγγενής.

– Oskar Broneer (1894-1992), ήταν φοιτητής στο American School of Classical Studies at Athens (ASCSA) από το 1924 και είχε την πρώτη του εμπειρία σε ανασκαφές στην Νεμέα το 1925 και ακολούθως στην Ακρόπολη. Εκείνη την περίοδο είχε αποκτήσει δύο γιούς, το Paul και το Theodore. Από το 1948 έως το 1960, όταν συνταξιοδοτήθηκε, ήταν επιβλέπων των ανασκαφών στα Ίσθμια και ταυτόχρονα καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Chicago.

Όσον αφορά την Christine Ott, της οποίας το όνομα συναντήσαμε στο ενημερωτικό φυλλάδιο του Οικοτροφείου που φύλαξε η Βέρα Μολκότου, καταγράφεται ως “μισή” Ελληνίδα (Halbgriechin), παντρεμένη με τον Kurt Gebauer, με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά. Ο Kurt Gebauer ήταν αρχαιολόγος με πολυδιάστατο έργο, συνεργάτης του DAI με δραστηριότητα μεγάλη στις ανασκαφές στον Κεραμεικό.

Ένα πολύ σημαντικό ιστορικό σημείωμα του Ελευθερίου Σκιαδά για τον Άγιο Νικόλαο, στην γωνία των οδών Ασκληπιού και Αραχώβης, ακριβώς απέναντι από τα παλαιά κτίρια της Γερμανικής δημοσιεύτηκε στο site: “Τα Αθηναϊκά” (taathinaika.gr) με τίτλο:

Η θεμελίωση και ανέγερση του Αγίου Νικολάου Πευκακίων

Πήρε το όνομά του από τον νεαρό πρίγκιπα που έβαλε και τον θεμέλιο λίθο

πηγή: “Τα Αθηναϊκά” – Ελευθέριος Σκιαδάς

Ένα από τα πρώτα μελήματα των κατοίκων, που αγόραζαν οικόπεδα σε μια ελεύθερη περιοχή των Αθηνών και ανήγειραν τις κατοικίες τους, πολυτελείς ή φτωχικές, ήταν ο σχηματισμός ενορίας και η ανέγερση ναού. Έτσι συνέβη και στη Νεάπολη των Αθηνών. Η περιοχή που γνωρίζουμε ως Πευκάκια, δηλαδή το ανατολικό μέρος της Νεάπολης που απλώνεται στα δυτικά πλάγια του Λυκαβηττού. Ήταν ερημική περίπου μέχρι τα τέλη της δεκαετίας 1880, όταν άρχισε να γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη. Υπήρχε το σχέδιο και επί ανωμάλου εδάφους χτίζονταν τα σπίτια χωρίς φως, πόσιμο νερό και αποχέτευση.

Ο ρόλος Νικ. Θων

Έως το 1887, ολόκληρη η αραιοκατοικημένη Νεάπολη υπαγόταν στην ενορία της Ζωοδόχου Πηγής που είχε ιδρυθεί το 1852. Τις θρησκευτικές ανάγκες των κατοίκων εξυπηρετούσε επίσης και ο ναός των Αγίων Ισιδώρων του Λυκαβηττού, ο γνωστός ως Σιδερέας. Ωστόσο, η ταχύτατη επέκταση της κατοικίας στην περιοχή κατά την δεκαετία 1880, επέβαλε την ανάγκη ανέγερσης ενός ευρύχωρου ναού που να καλύπτει τις ανάγκες των κατοίκων. Μεταξύ των οποίων υπήρχαν πολλές προσωπικότητες της πολιτικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας και ιδιαιτέρως εύπορες οικογένειες.

Περισσότερα…

Μία σημαντική έκθεση με τίτλο “Νεάπολις «κοιτίς αμεριμνησίας και νεότητος» 1855-1965” διοργανώνεται από τον Σύλλογο Αθηναίων στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση από τις 5 Μαρτίου έως τις 25 Μαΐου 2024.

Pascal Sébah (1823-1886), “Πανοραμική άποψη της Αθήνας από τους πρόποδες του Λυκαβηττού, π. 1874”.

Συλλογή Θ. Θεοδώρου. Φωτογραφία: Τ. Σπετσιέρης

Για την έκθεση…

Με αφετηρία τον χαρακτηρισμό της Νεάπολης από τον λογοτέχνη Κώστα Αθάνατο (1896-1966), στην έκθεση διαλέγονται δύο μαρτυρίες: Το φωτογραφικό απόθεμα από τον 19ο και 20ό αιώνα με την εικαστική απόδοση της κληρονομιάς της περιοχής μέσα από έργα σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών. Η Νεάπολη, αναδύεται ως κοιτίδα της νέας, τότε, πόλης, πίσω από την Τριλογία προς τον Λυκαβηττό και του Στρέφη, μία συνοικία που ξεκίνησε ως «προάστιο» τον 19ο αιώνα για να εξελιχθεί ως αθηναϊκός τόπος πνευματικών κινήσεων, κέντρο διανοουμένων, καλλιτεχνών και φοιτητών. Αυτή η ιδιαίτερη ώσμωση ιδεών και ανθρώπων αποτέλεσε και αποτελεί ως σήμερα την πιο γοητευτική παράμετρο της Νεάπολης, της πιο παλιάς από τις «νέες» συνοικίες της Αθήνας. Η Νεάπολη προβάλλεται, σύμφωνα με τους επιμελητές της, «ως μία πνευματική κοιτίδα, πάλλουσα από ζωή σε όλες της τις εκφάνσεις. Ανασυστήνοντας την ατμόσφαιρα των καφενείων και των σαλονιών, της καθημερινότητας και των ανώνυμων πρωταγωνιστών της, πάνω στον καμβά του απλού και αβίαστου ρυθμού της γειτονιάς με τα νεοκλασικά σπίτια και τις αυλές, τα βιβλιοπωλεία και τα βιβλιοδετεία, τις σπιτονοικοκυρές και τις πόρνες, τους φοιτητές και τους υπαλλήλους, η έκθεση επιχειρεί να αναδείξει και τις πνευματικές μορφές της Νεάπολης -από τον Γεώργιο Δροσίνη ως τον Κωστή Παλαμά και από τον Γιαννούλη Χαλεπά ως τον Γρηγόριο Ξενόπουλο και τον Γεώργιο Σουρή».

Ο Κώστας Παπαηλιού εντόπισε ένα μοναδικό ντοκουμέντο του 1929 και μας το έστειλε με την παρακάτω σημείωση:

Επισυνάπτω ένα νέο εύρημα, το άρθρο του γνωστού ελληνιστή Prof. Dr. Erich Ziebarth, ιδρυτικού εκδότη του έγκυρου περιοδικού Hellenika, το οποίο έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα, από το 1ο τεύχος του περιοδικού το 1929. με τίτλο “Das Deutschtum in Griechenland”, όπου υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα αναφορά για τη Γερμανική.

Ακολουθεί όλο το άρθρο:

Ένα κατατοπιστικό άρθρο σχετικά με το πρόγραμμα «Η ΓΣΑ θυμάται», με το οποίο η Σχολή μας πήρε μέρος στον εκπαιδευτικό διαγωνισμό που προκήρυξε το 2019 ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας (συμμετείχαν οι Γερμανικές Σχολές από 58 χώρες) δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΝΕΑ και αναδημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα in.gr. Το πρόγραμμα της ΓΣΑ απέσπασε ένα από τα τέσσερα ισότιμα βραβεία που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα.

Το άρθρο, με τον τίτλο «Τι έκανες στον πόλεμο Γερμανική Σχολή Αθηνών;» αναφέρεται εκτενώς στις δυο καθηγήτριες που είχαν την καθοδήγηση της ομάδας εργασίας (μαζί με 13 μαθητές και μαθήτριες), τη R. Wiesinger (είναι ιστορικός, διδάσκει στη ΓΣΑ) και τη φιλόλογο Ελενα Κουμεντάκου, καθώς και στην καθοριστική συμβολή του δρος Νικόλαου Αποστολόπουλου (απόφοιτος 1966, επίτιμος καθηγητής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου – Freie Universität Berlin – FU). Διαθέτει φωτογραφικό υλικό. Στο πλαίσιο του προγράμματος δημιουργήθηκε η διαδραστική ιστοσελίδα «Η ΓΣΑ θυμάται».

Δείτε το άρθρο που υπογράφει ο δημοσιογράφος Γιώργος Παππάς…

Με μεγάλη μας χαρά είδαμε να ολοκληρώνεται το έργο που ανέλαβαν μία ομάδα καθηγητών και μαθητών συμμετέχοντας στον διαγωνισμό του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας με θέμα τα χρόνια της Κατοχής στην Ελλάδα. Το θέμα είχε τίτλο “DSA erinnert –  Η ΓΣΑ θυμάτια 1941-1944” και ξεκίνησε με έρευνα για τα χρόνια της Αραχώβης, συνεχίστηκε με ταξίδι της ομάδας στο Βερολίνο, μελέτη υλικού από τις εκθέσεις των μαθητών της περιόδου, αναφορές στα αρχεία του κράτους και πολλά άλλα.

Ενδιάμεσα ο Τάσος Τέλλογλου αφιέρωσε στον Αντέννα στο πλαίσιο της σειράς “Special Report” ένα επεισόδιο που μπορείτε να δείτε στο site μας με τίτλο:

Η “Άγνωστη Ιστορία” της Γερμανικής Σχολής την περίοδο του ναζισμού…

Δύο απόφοιτοι εκείνων των χρόνων, ο Βασίλης Μαυρίδης και ο Φωκίων Φωτιάδης-Νεγρεπόντης φιλοξενήθηκαν στην Σχολή και η ερευνητική ομάδα τους πήρε συνεντεύξεις, που μπορείτε επίσης να δείτε:

Ο Βασίλης Μαυρίδης στην Σχολή…, και

Ο Φωκίων Φωτιάδης-Νεγρεπόντης στην Σχολή…

Οι μαθητές και οι μαθήτριες που συμμετείχαν στην ομάδα είναι οι: Ludovico Bitzios, Alexandra-Iliana Dimitriadi, Alexandra Efthymiou, Ionas Kablitz Panagiotopoulos, Angeliki-Maria Karagianni, Thomas-Alexander Karalis, Aristomenis Zeus Kotatis, Ilektra Mavridi, Aliki Portosalte, Alex Tolias, Jannis Tolias, Alexios Tsakalakos, Nikolaos Votsis

και οι καθηγήτριες είναι οι: Έλενα Κουμεντάκου, Katharina Strutinsky και Regina Wiesinger

Αντιγράφουμε από το site της Σχολής την ανακοίνωση:

Μετά από έναν χρόνο εντατικής και συστηματικής εργασίας, η διαδραστική ιστοσελίδα «Η ΓΣΑ θυμάται» είναι διαθέσιμη για περιήγηση και στο ευρύτερο κοινό.

Η διαδραστική ιστοσελίδα «Η ΓΣΑ θυμάται» δίνει τη δυνατότητα στους διαδικτυακούς επισκέπτες της να διαβάσουν πρωτογενείς ιστορικές πηγές από το σχολικό αρχείο και να «γνωρίσουν» μαθητές και καθηγητές που φοίτησαν στη DSA τα χρόνια εκείνα -1933-1944- μέσα από τα γραπτά τους, τα βιογραφικά σημειώματα, τις συνεντεύξεις αλλά και το πλούσιο οπτικό και ακουστικό υλικό που δημιούργησε ο Όμιλος Εργασίας στο πλαίσιο των ψηφιακών αφηγήσεων. H αρχιτεκτονική και ο σχεδιασμός της διαδραστικής ιστοσελίδας «Η ΓΣΑ θυμάται» πραγματοποιήθηκε σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας από το πρόγραμμα «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» (MOG) του Ελεύθερου Πανεπιστήμιου του Βερολίνου (FU).

Αξίζει να δείτε το site και να περπατήσετε σε κάθε ενότητά του…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: Schule unterm Hakenkreuz…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: Alltag…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: Lehrerkonferenzen…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: Zeitreise…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: SchülerInnen-LehrerInnen…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: Συνεντεύξεις…

Η ΓΣΑ θυμάται 1941-44: “Geschichte bewegt”…

Η ενότητα “Geschichte bewegt” αναφέρεται στο Δίστομο και τα Καλάβρυτα, τους τόπους μαρτυρίου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Περισσότερα…

Οι συνεντέυξεις με τον Βασίλη Μαυρίδη και τον Φωκίωνα Φωτιάδη-Νεγρεπόντη, αποφοίτους εκείνης της εποχής, αλλά κα με τους νεότερους Thomas Greve και Νίκο Αποστολόπουλο. Ακόμη με τον Richard Epstein και την πρώην Διευθύντρια Annette Brunke-Kullik.

Περισσότερα…

Με ψευδώνυμα παρουσιάζονται οι μαθητές και οι μαθήτριες, με τα κανονικά τους ονόματα οι καθηγητές και οι καθηγήτριες της εποχής:

Hier begegnet ihr dem Schüler Fabian, der zwischen 1937 und 1942 die damalige DSA besuchte und 1942 sein Abitur absolvierte. Fabian ist ein Pseudonym, also ein erfundener Name, um die Identität der Person zu schützen. Die Geschichte Fabians ist aber eine wirkliche Geschichte. Wir sind in unserem Schularchiv auf ihn gestoßen und wollen euch hier von ihm erzählen.

Περισσότερα…

Η ενότητα Zeitreise παρουσιάζει την παράλληλη ιστορία της Ελλάδας, της Γερμανίας και τις πιό ενδιαφέρουσες για τους τότε μαθητές της Γερμανικής Σχολής, αλλά και τους απόφοιτους εν γένει: την ιστορία της Γερμανικής, αλλά και των κτιρίων της Αραχώβης, Το σκέλος της ιστορίας της Σχολής έχει σπάνιες φωτογραφίες που μας ταξιδεύουν πίσω στον Ιανουάριο του 1931.

Περισσότερα…